peter broderick
Hilabetea alaitu didaten diskoak: Sufjan Stevens, Mikal Cronin eta Peter Broderick
Urte guztian zehar argitaratzen dituzte munduko artistek disko zoragarriak baina azken hilabete honetan hiru harribitxi ederrekin topatu naiz kaleratze eta kaleratze artean. Gaurkoan, hiru disko hauek gomendatu nahiko nizkizueke une bat duzuenean entzunaldi bat emateko:
SUFJAN STEVENS – CARRIE & LOWELL
Bada hilabete bat baino gehiago Sufjan Stevensen azken lana atera zenetik baina oraindik, berria balitz moduan gozatzen ari naiz. Illinoise (2005) edo Avalanche (2006) lan borobilengatik nuen ezagun amerikarra baina azkenaldian, dantza eta festarako joera lantzen ibili da. Hori ere ongi egiten du Sufjan jaunak baina onartuko dizuet lasai eserita eta barrura begira jartzen duenean gustatzen zaidala gehien.
Carrie & Lowell bere gurasoen izena daraman azken lan honekin (azalean ageri direnak ere beraiek dira) jarrera instrospektibo horretara itzuli da Detroitekoa eta lana 10ekoa da. Zalantzarik ez dut urte amaieran urteko disken zerrenda guztietan izango dela.
Hemen duzue lehen singlea izan den “Should Have Know Better” ideia bat egiten joateko eta disko osoa entzuteko aukera beherago Spotify bidez.
Ty Segallekin batera egin zen ezagun baina bakarka lortu du ordura arte distantzia batera mantendu duen arrakasta. Bere bigarren bakarkako lana (MCII, 2013) izan zen bere doinuak munduan zehar sakabanatu zituena eta Euskal Herrian jotzera ere iritsi zen Californiarra.
Espektatiba altuak genituen zaleek 2015ean kaleratuko zuen bakarkako hirugarren lanaren inguruan eta bai, berriz ere tekla egokia sakatu du Mikalek. Diska zoragarria oparitu digu eta ziur naiz behin entzutera animatzen bazarete ez dela azkenekoa izango.
Californiarrak oraindik ez du bideoklipik egin azken lanarekin beraz zuzenean disko osoa entzuteko aukerarekin uzten zaituztet.
PETER BRODERICK – COLOURS OF THE NIGHT
Eta zer esan Portlaneko geinuaz? Blog hau irakurtzen duzuenok badakizue nire artista kuttunenetakoa dela kuttunena ez bada. Bilboko Kafe Antzokian eskaini zuen kontzertuaz aritu nintzen duela ez gehiegi eta egun hartan aurkeztu zigun Satellite EPaz ere hitz egin nizuen.
EP horren atzetik lan luze bat etorri da eta bertan “Colours Of The Night” zoragarria ageri bada ere, gainontzeko kantuak berriak dira. Ez naiz oso objektiboa Peterrekin baina aurreratuko dizuet lan bikaina iruditu zaidala lehen entzunalditik. Bertan, “Red Earth”, “The Reconnection” edo “More and More” bezalako kantu anitz zein zoragarriak topatuko dituzue. Hala ere, eta Peter Broderick handiaren lan guztiak bezalaxe, Colours Of the Night hau hasieratik amaierara entzuteko disko bat da. Peterrren munduan sartu nahi? Azti ibili betirako izanten baita.
PD: Zuek ere ziuraski disko bat faltan bota duzue hirukote hau pokerrean bilakatzeko eta bai, Anariren Zure aurrekari penalak kaleratu berriak ere post honetan lekutxo bat mereziko luke baina oraindik, tamalez, ez dut osorik entzuteko aukerarik izan. Hemen duzue Badok webgunean aurreratu zutena:
Finlandia (1. atala) – 1.26
Lau ordu eta laurden inguruko bidaia izan zen Txomin Bartzelonatik Keflavikeko aireportura eraman zuena. Bartzelonan pasa beharreko orduek zenbat arduratu zuten gogoratu zuen hegaldian zehar eta betiko moduan bere kezka guztiak alferrikakoak izan zirela konturatu zen “Zer axola, hurrengoan gauza berbera egingo dut eta”. Lau ordu eta laurden iraun zituen bidaiak bai, baina hiru aste lehenago arte, bi ordu eta laurden besterik izango ez zirela pentsatu zuen “Gertu dago Islandia gero!”. 23:25etan irten eta 01:40etan iritsiko zela jartzen zuen udaletxeko inprimatzailean ezkutuan inprimatu zuen paperean. Ez zen konturatu ordea, ordu aldaketa zegoela Euskal Herria eta Islandiaren artean eta ordutegi horretan asimilatua zegoela dagoeneko. Sekula ez zuen ordu aldaketarik suposatzen zuen hegaldirik hartu eta ez zuen batere denborarik galdu horretan pentsatzen. Itzulerako bidaiaren ordutegiari begiratzea besterik ez zuen behar hegaldia laburragoa zela ikusi eta bere akatsaz konturatzeko baina ez zuen denborarik galtzen gauzak irakurtzen. Erreaktore nuklear bat ere argibiderik gabe muntatuko lukeen horietako bat zen Txomin.
Bidaia lasaia izan zen. Familia oso bat suertatu zitzaion alboan baina ez zuten ia hitzik egin hegaldian zehar. Lo egiteko probestu zuen aukera eta horrela egin zuen bidaia erdia baino gehiago. Berandu iritsi behar zen Reikjavik City Hostelera eta goiz esnatu nahi zuen lehen minututik denbora baliatu eta Islandia ezagutzen hasteko. Nahiz eta alboko familiak bi ume izan, hegazkineko zerbitzariak sasi-afari madarikatua ekarri zutenean besterik ez zen esnatu. Emakumea antzarrak ferratzera bidaltzeko bulkada kontrolatu eta ezetz esan zion eskuarekin. Ikaragarri gogaitzen zuten hegazkinetako mokaduek eta ez zuen sekula ezer jaten bertan. Janaria, hutsaren parekoa iruditzen zitzaion eta ez zuen ulertzen jendeak nola hartzen zuen halako alaitasunez orgatik. “Debalde da tio!” Esan zion behin edo behin koadrilakoren batek. “Eta nola debalde den, barrura ezta?”. Ez zitzaion janari hura gustatzen baina gehien gogaitzen zuena zerbitzariak, nahiz eta lo egon, mokadua eskaintzeko jendea esnatzea zen “Loa infrabaloratua dago gizarte honetan…”. Gustura egoten zen hegazkinetan. Lasai, isilik. Musika entzuten, irakurtzen edo bere pentsamenduetan murgilduta. Berdina gertatzen zitzaion egunerokotasuneko beste hainbat momentuetan eta barruan zuen marmartia ateratzen zitzaion gasolina botatzera edo hilea moztera joan eta gasolindegikoak edo ile-apaintzaileak elkarrizketa eman nahi zionean “Bazatoz nire zen momentua izorratzera…”. Barre egiten zioten lagunek haserre horiengatik baina berak ikaragarri maite zuen bere barneko marmartia. Haserre horiek besteengandik desberdintzen zuten eta bere nortasuna berresten laguntzen zioten. Ingelesa ez jakitea edo free, 0,0 eta sin produkturik ez kontsumitzeak bezalaxe.
Orain arte, horrela doa Finlandia.
Eta horrela non-original soundtracka.
Peter Broderickek iluntasuna argi bilakatu zuenekoa
Colours of the night, turn every darkness in the light. Horixe da Peter Broderick amerikarraren azken lanari izena ematen dion kantuak diona eta horixe da hain zuzen ere, Portlanekoak astelehenean Bilboko Kafe Antzokian lortu zuena, gela ilun eta txiki hori, argiz betetzea. Eta bide batez, baita gure bihotzak ere.
Indartsu hasi naiz bai baina ez da harritzekoa kontzertutik zein aurpegirekin atera nintzen kontuan izanda. Badira artista batzuk, disko batzuk, gure bizietako soinu bandan leku berezia dutenak. Batzuetan, bizitzako une garrantzitsuetan etengabe entzun ditugulako. Beste batzuetan aldiz, une zehatz hartan sentitzen genuena guk geuk baina hobeto azaltzeko gai izan zirelako. Askotan, disko batek gure arimaren doinu berdina duela iruditu zaigu baita, gure ahotsarekin nahasten zela ere kantua gu geu izan arte. Memorian zizelkatuak geratzen diren une zein sentsazioak dira hauek eta nik, astelehenean, hori guztia sentitu arazi didan artista bat zuzenean ikusteko aukera izan nuen.
Kafe Antzokiko gela txikian jo zuen hiru musikari bikainez lagunduta eta ikuskizunak ez zion bertara gerturatu zen inori kalerik egin. Berrogeita hamar bat lagun bildu ginen areto txiki zein erosoan eta ziur naiz, une batzuetan, une magiko bat bizitzen ari ginen familia bat ginela pentsatu genuela. Hemendik hamar urtera kalean topatuko dugu elkar eta gaua kolorez jantzi zen egun hartan han izan ginela gogoratuko dugu. Pasatzen ari naiz agian baina horixe du musikak benetan ukitzen zaituenean, barrena jo eta eramaten uzten zarela, une horretan munduan beste ezer egongo ez balitz moduan.
Orain pare bat hilabete izan genuen Peter estatuan ibiliko zenaren berri. Ourensen kontzertu bat lotua zuen eta gainontzeko bira lotu nahian zebilen. Sekula errepikatuko ez zen aukera bat iruditu zitzaigun eta Broderick jauna Beasainera ekartzeko helburuarekin martxan jarri ginen hainbat jazpanazale. Hizketan hasi eta libre zuen egun bakarra urriaren 6a zela jakinarazi ziguten, astelehena. Beldurra eman zigun astelehen buru zuri batean Beasainen halako kontzertu bat antolatzeak nahikoa jende ez gerturatzeak suposatu zezakeen zuloa, kontuan hartzekoa baitzen. Jarrera ona erakutsi zuen Peterrek eta harrituta geratu ginen eskatutako baldintza apalekin baina azkenean, ideia bertan behera uztea erabaki genuen. Eskerrak Kafe Antzokikoak azti ibili ziren eta egun hori bera lotu zuten Euskal Herrian eskainiko zuen kontzertu bakarrerako. Gerturatu ginen berrogeita hamar lagunak ikusita, esan beharrik ez dut erabaki ona hartu genuela. Lastima.
21:00etan hasten zen kontzertua eta puntual jo genuen sarrera ingurura. Peter Brodericken aurretik Mikel Inun zornotzarrak jotzen zuen eta onartu beharrean naiz ez nuela ezagutzen. Hainbeste denbora kontzertu bat ikusi nahian pasa ostean nahi duzun gauza bakarra teloneroak egin beharrekoak amaitu eta eskenatokitik jaistea da. Hala ere, ederki bete zuen Mikelek bere lana eta gustura izan ginen bere kantuak entzuten. Egiten duena zer den ulertzeko, kontzertu amaieran Sopelako Jack Johnson moduan izendatu genuela aitortuko dizuet (alderaketaren zentzurik onenean). Nabarmentzekotan, hitzek jakin mina piztu zidatela esango dizuet.
Amaitu zuen Mikelek eta Broderick jauna igo zen eskenatokira Nick, Roland eta Marioren laguntzaz. Ez nuen zalantza izpirik ere hirurak musikari bikainak izango zirena eta horrelaxe izan zen. Teknikoki kontzertu ikaragarri bat eskaini ziguten, apainduretan galdu gabe eta kantuak uneoro eskatzen zuena besterik ez eginez. Ez du hori baino askoz gehiago behar Peterren musikak eta hori da duen gauzarik ederrenetako bat. Sinpleak izan ohi dira bere kantuak, eraginkorrak. Baina joera hori, esperimentazioarekin uztartzen du sarri. Bere disko bat baino gehiago esperimental moduan definitu genitzazke eta arlo horretan ere, beste maila batera iristen da Portlandekoa. Bi aurpegi horien nahasketan topatzen dugu agian bere bikaintasuna.
Eskenatokira igo zenean izan nintzen kontziente benetan hainbeste aldiz entzun eta hain nire sentitu nituen doinuak zuzenean entzun behar nituela. Zirrara ikaragarri batek hartu ninduen eta negar ere egingo nuela pentsatu nuen (behin bakarrik pasa zait kontzertu batean negar egitea. Beste batean esango dizuet noiz). Bertaratutakoak agurtu eta bere gaztelania kaskarragatik barkamena eskatu zuen. Hala ere, ez omen zuen pentsatzen arazo handia izango zenik Euskal Herrian egonik, ez baikenuen españolik entzuteko gogorik izango. Horrela altxatu zituen gaueko lehen txaloak Broderickek eta hortik aurrera txalo zaparrada etengabea izan zen. Gitarra hartu eta bere hiru lagunak geldirik zeudela, Home diskoko harribitxi hau eskaini zigun.
Home (2008) eta www.itstartshear.com dira gehienbat Portlaneko kantariaren lanen artean kuttunenak ditudanak eta 2008ko Home eder harrekin ezagutu nuen gainera. Disko horretako kantu batekin hastean, hortik aurrera etorriko zena bizitza osoan zehar oroituko nuela konturatu nintzen. Dirudienez, Kafe Antzokian bildu ginen berrogeita hamar lagunek intentsitate berdinarekin eskertu genion lehen kantua eta Peterrek barkamena eskatu zigun berriro. Lan berri bat argitaratu omen du atzean dituen hiru musikariekin batera eta bertako kantuak omen dira kontzertuan eskainiko dituenak gehienbat. Barreak entzun ziren aretoan, ez zitzaigun inporta, berak ginen dagoeneko.
(Colours Of The Night) Satellite (2014) izena du EP berriak eta post hasieran zintzilikatu dudan “Colours Of The Night” ederrarekin hasi zen. Hasi aurretik ordea, kantuaren leloa erakutsi nahi izan zigun eta guk, ahal genuen moduan errepikatu genuen kantuan zehar. Disko berria da eta ez dut oraindik ondo asimilatzeko astirik izan baina Peter Brodericken musika zer den ulertzeko ale bikaina iruditzen zait. Instrumentazio anbientalak, sinpleak, apaingarririk gabekoak, doinu gozo zein emotiboekin uztartuta eta esperimentazio zati distiratsuekin tartekatuta. Kantatzeko modu propioa du Peterrek eta horixe delakoan naiz, bere indarguneetako bat. Askotan, esaldiak hizketan hasten dituela dirudi baina amaitzerako, melodia ederretan bilakatzen dira. Melodiagile aparta da eta edozein kantutan erabat bereziak diren bira eta bueltak sortzeko gai da. Horren froga dira azken diskako kantuak. Adibidez, “Take Me Back” epel zein ederra (ez dago sarean entzungai oraindik, sentitzen dut).
Hortik aurrea kantu ezezagun sorta bat eskaini zigun eta nabarmentzekoa iruditu zitzaidan kantuek une batzuetan lortzen zuten intentsitatea, instrumentuak egurtuz eta ia post rockera iritsiz. Begiak itxi eta burua astintzeko parada eskaini ziguten kaosera gerturatzen zien zati haiek eta une goren horiek izan ziren hain zuzen ere, musikarien kalitatea agerian uzteko balio izan zutenak. Hau guztia, hain bereziak diren baina hain zure sentitzen dituzun hitzekin lagunduta. Musikari bikaina da bai Peter Broderick baina idazten dituen hitzek ere, liburuxka hartu eta arreta eskaintzea merezi dute
Kantu batean, eskenatoki aurrean zegoen hutsuneaz ohartarazi gintuen eta dantzarako leku ona zela bota zigun. Eskenatoki txikitik jaitsi eta dantzan hasi zen taldekideek kantu bat hasten zuten bitartean. Dantzarako gonbitea ere egin zigun baina Euskal Herrian nahiko gogorrak izaten gara halakoetarako eta bakarrik aritu zen dantzan neska bat animatu zitzaion arte. Mila esker hemendik espontaneoari une eder batez gozatzeko aukera eskaini zigun eta.
Pixkanaka, kontzertuaren amaierara gerturatzen hasi ginen baina horren aurretik, Home disko borobileko ale bat gehiago oparitu zigun. Oraingo honetan “Below It” izan zen aukeratua.
Eskerrak eman, eskenatokitik jaitsi eta kamerinora abiatu ziren baina jakin bagenekien kontzertu hura ezin zela horrela amaitu, denora azkarregi igarotzen zen gela txiki hartan. Mundua amaituko balitz moduan Beste bat! oihukatzen hasi aurretik eta oraingo honetan bakarrik, eskenatokira igo zen beste hiru kantu gure oroimenean uzteko asmoz. Azkena, eta kontzertua amaitzeko modu ezin hobea izan zena, How They Are (2010) diskoko “Hello To Nills” antologikoa izan zen (azti hitzei, merezi du eta). Arratsaldean Bilboko kaleetan eskatu omen zion neska batek eta honi ere eskerrak eman beharko dizkiogu hemendik.
Eta konturatzerako, amaitu zen hainbeste denboraz grina biziz itxaron nuen kontzertua. Pena sentitu nuen une batez hain maite ditudan It’s all Right edo It Starts Hear jo ez zituelako baina kontzertu hark ezin zuen halako aho zaporerik utzi eta entzundakoaz gozatu ahal izateaz eskertuta egotea erabaki nuen.
Peter Broderickek 27 urte ditu, gezurra dirudi eskenatoki gainean ikusita eta sinestezina egiten zait halako artista bat gurean izan eta bertara berrogeita hamar lagun soilik gerturatzea. Jakin badakit honek ezin duela horrela jarraitu eta Peterrek gutxi barru jasoko duela ederki irabazia duen onarpena. Horregaitik, hamar urte barru, areto handiak betetzen dituenean, bere diskoak edozein dendetan aurkitu ditzakegunean, Beasainera kontzertu txiki bat eskaintzera ekartzea ezinezkoa denean, kalean kontzertu honetan izan zen norbaitekin egingo dugu topo, bere azken bira iragartzen duen kartel mordo baten parean eta batak besteari aitortuko diogu 2014ko astelehen puta batez, gela txiki batean, bere kontzertu magiko hartaz gozatu ahal izan genuela. Gure biiztzek, halako uneetan egiten dute bat.
Argazkia: inlog.orgFinlandia (1. atala) – 1.1
HITZAURREA
Ehundaka istorio idazten hasia zen, hasia besterik ez. Ehundaka bizipen imaginatua, imaginatua besterik ez. Zerbait handia idatzi nahi zuen, zerbait handia bizitzeko gai ez zelako. Mundua aldatuko zuen zerbait idatzi nahi zuen, inguruan zuen mundua ulertzeko gai ez zelako. Sakatzean, bere bizitza kolpez baretu eta zentzuz jantziko zuen botoiaren bila zebilen.
Forma eman nahi zion eta batzuetan, izena izatera ere iritsi zen. Orriak eta egunak pasa ahala ordea, zentzua galtzen zuen. Zerbait kontatu nahi zuen eta bazekien zer baina, oso zaila egiten zitzaion hitzekin azaltzea. Batzuetan, guztiak zentzua hartu zuela iruditzen zitzaionean, behatz artetik ihes egiten zion.
Hasiera, disko gogorreko karpeta galdu batean gordea zuen baina, bukaera falta zitzaion. Burugogorra zen eta erabakia hartua zuen. Ez zuen ezer idatziko bukaera jakin arte, amaierara iritsi eta bere begiekin botoi madarikatu hura ikusi arte. Ezin da ezer kontatu nora doan ez badakizu…
Ez zen konturatzen ordea, bere buruari “nora” galdetzen zion bitartean, erantzuna beste galdera bat besterik ez zela: “zer”. Askotan, galderak, erantzunak baino bidaiakide aberasgarriagoak izan ohi direla.
Hori bai, bidaiatzeko, abiatu egin behar da lehendabizi.
Orain arte, horrela doa Finlandia
The Indezents 