beasain
Hemen da, iritsi da: Nikkin
Bada jende mota bat, gela batean sekula ikusi ez duen musika instrumentu batekin sartu, atea giltzaz itxi eta ordu gutxi barru itzuliko bagina, instrumentu horri txispak ateratzeko gai izango litzatekeena.
Igor Alustiza Garmendia beasaindarra, A.K.A. Nikkin, horietako bat dugu. Bederatzi urterekin hasi zen gitarra jotzen eta lehen egunetik zur eta lur utzi zituen irakasleak gitarra baino txikiagoa zen kakanarru hark instrumentuari doinuak atera eta kantuak sortzeko zuen gaitasunarekin. Txikitatik ezagutzen dugunok pegatinaz jositako gitarra eskuan eta Nirvanaren sudadera hilezkor harrekin gogoratzen dugu oraindik. Igorrentzat gitarra zahar hura zen bere jostailurik maiteena eta hamahiru urterekin, bere lehen rock taldea sortu zuen gerora Goierriko musika eskenan garrantzia izan duten beste hainbat kakanarrurekin batera. Lehen esperientzia hartan gustuko taldeen bertsio zein moldaketak egitera mugatu ziren baina argi eta garbi ikusi zuten musikak beraien bizietan izango zuen garrantzia sekulakoa izango zela.
Igorrek ordea, sormen etengabean topatzen du plazerra eta hamasei urterekin Spurium taldea jarri zuen abian haurtzaroko lau lagunekin batera. Bertan izan zuen lehen aldiz bere kantuak garatzeko aukera eta egun hartatik, ez da geratu.
Gerora, The Gu edo Zero taldeetan aritu zen instrumentu ezberdinak jotzen. Beti ere grunge, stoner, rock alternatibo deitu zitzaionaren edo rock industrialaren influentziapean. Zero taldea desegitean eta taldeko entsegu zein eskenatokiez nekatuta, atseden baten beharra sentitu eta bere kantuak bakarka garatzen hasi zen hauek ezagutzera emateko asmorik gabe.
Orduan ordea, Igorren musika ibilbidea etxeko zein lagunei begirako zerbaitean geratuko zela zirudienean, inork nahi ez duena etorri zen, gaixotasuna. Giltzurruneko gaitz larri batek jota, horrek suposatu zuen guztiarekin, musikan topatu zuen babesa eta motibazioa. Nikkin sortu eta bere bakardadean buruan zituen doinu eta kantuei forma ematen hasi zen eriondo izan zen denbora luzean. Etxean estudio txiki bat atondu eta lehen kantuak grabatzen hasi zen inoren laguntzarik gabe. Hasieratik bukaerara Igorrek sortu eta jotako kantu hauek lagunek entzun zituztenean aho bete hortz utzi zituen: “Horrekin zerbait egin behar dek Igor”
Musikaren munduak urte batzuk lehenago sortutako nekea ahaztu eta musikan zentratu zen Igor orduan. Horrela aurkeztu zitzaigun 2014ko JAZPANA! Jaialdira. Bakarrik eskenatoki gainean eta loop zein programazioz osatutako ikuskizun ikaragarri batekin. Herriko musikari moduan gehitu zen kartelera baina bai zaleek, eta baita prentsa espezializatuak ere, bere kontzertua nabarmendu zuten ZA! handienarekin batera.
Kontzertu hartan aurkeztutako kantuetako batzuei berri batzuk gehitu eta etxean grabatu zituen bere kabuz “Ihes” izan den lana osatuz. Ondoren, Sound Source estudioetako Arkaitz Carrascoren laguntzaz soinuak findu eta gure eskuetara iritsi da Nikkinen lehen lan luzea. Rock Industriala dela dio berak baina “Ihes”, hori baino askoz gehiago da. Bere bizia musika den talentu baten proiekturik pertsonalena da. Musikatik aldendu eta bizitzaren krudeltasunak sekula utzi behar ez zuen bidera itzuli duen talentu baten lana. Gauzak sekula baino ilunago zeudenean, babesa eta zoriontasuna musika topatu duen musikari baten uztarik zintzoena.
JAZPANA! Fest 2015
Sei urte pasa dira dagoeneko doako jaialdi honen abentura martxan jarri genuenetik. Azkar esaten da sei urte eta azkar pasa dira. Hala ere, abiada hartuak ginen eta konturatzerako, JAZPANA! berri bat aurkezten hasiak gara. Ez dakigu ziklo berri bat irekitzen den edo guztiak berdin jarraitzen duen baina sentsazioa dugu jaialdiak egonkortuz jarraitzen duela edizioz edizio eta horrek ematen duen konfiantza eta gogoarekin antolatu dugu zazpigarren JAZPANA! hau. Urtero, jaialdira ekintza berriak gehitzen goaz eta aurtengoan oso pozik gaude kirol minotario bati lotutako ekintza berri batekin gatozelako, kirol minoritarioa baino pixkanaka pixkanaka herrian indarra hartzen doana, monozikloa. Orekan Bizi Naiz elkartearekin elkarlanean I. Nazioarteko Monoziklo DH Beasain ekintza antolatu dugu Urriak 3an, non ikusi ahalko ditugun mundu mailan jaitsiera modalitatean top 15ean dauden partaideak, europako leku ezberdinetatik etorrita, Sagastiguti parketik Bideluze plazaraino jaisten lasterketa ikusgarri batean. Ikuskizuna arratsaldeko 17:00tan hasiko da, eta pixkat lehenago, 16:00ak eta 17:00ak artean, Gustavo Perezen estatuko errekor saiakeraren amaiera ikusiko ahalko dugu, monozikloaren gainean ehun milia osatu behar dituelako.
Gustura gaude kartelarekin eta talde gazte zein klasikoen eta lokal, nazional eta nazioartekoen artean oreka eder bat bilatu dugulakoan gaude. Aurten gainera, ikusgai egongo den talde kopurua handitu egingo da, ostiralean sei kontzertu eta DJ batez gozatzeko aukera izango duzue Bernedoeneako karpa erraldoian eta larunbatean, 9 talde eta DJ batez. Eta guztia nola ez, DEBALDE. Bestela, ez litzateke JAZPANA! izango. Aurten berrikuntza bezala afaltzeko gunea ere indartuko dugu eta food truck‐etan ibiltzen diren profesional batzuk ekarriko ditugu beraien produktuak eskaini eta jendeak mugitu gabe eta jaialdiko ezer galdu gabe afaldu dezan.
Betserik gabe, hauek dituzue JAZPANA! Fest 2015ean izango diren taldeak!
Urriaren 23 (Ostirala)
Zer gosaltzen ote dute Beran? Edo bazkaldu? Edo parrandan edan, edo hartu? Nik zer dakit… Kontua da ez dela normala Nafarroa iparraldeko herri txiki horrek duen kalitatezko musikarien produkzio maila. Joseba Irazoki, Petti, Mikel eta Fernan irazoki, Joseba B Lenoir, Beñardo Goietxe, Sexty Sexer erdia baino gehiago eta nola ez, Borrokan. 1994an jaio zen eta lehen egunetik kontuan hartu beharreko taldea izan da. Euskal esperimentazioaren txokoan leku bat egin zuten beraien lehen bi lanekin Akauzazte, Lisabö edo Anariren alboan besteak beste. 2014an argitaratu dute taldearentzat aurrera pauso bat suposatu behar lukeen “Zuak” lana prestakuntza lanetan sekula baino denbora zein patxara gehiago hartu baitute. Lasai ordea, beratarren kontzertuak patxara edo lasaitasunarekin harreman gutxi izaten jarraituko dute eta.
Urteak dira elkartu zirenetik, 2009 dagoeneko zaharkituan. Urteen joanean beti ere mantso, soseguz, pakidermo astunak oihanean lez. Azkarregi joan gabe, aukeran nahiago dute mantsoegi joan, ibili, sortu. Hirukoa eta Irungoa da Sacco. Irungoa eta Moskukoa. Errusiara bidaiatu gabe Irunen aurkitzen baita Mosku. Mantso, soseguz, entsaiu lokalari darion lizunheze sunden goxoan lasai. Lokalaren epeletik ateratzeko beti beldurrez. Ezkutuan ez, baina fokuetatik at, herabe, lotsati, zomorro. Erraz zenba daitezke zuzenekoak. Ez dira asko izan. Diska hitza singularrean idatz daiteke. 2014ko hondarrean atera da argitara. “Azkenean!” diola dirudi baten batek. Adiskideen artean, mantso, soseguz, ehunduriko diskoa da. Besteak beste, Karlos, Mikel, Nagore, Ramon, Javi. Mantso beraz, soseguz baina iritsi dira eta Jazpanan izango ditugu behingoagatik.
JAZPANA bat ez da JAZPANA bat herriko talderik gabe eta lehen urtetik, gure xedean izan da Colapso. Hala ere, Galan, Keki eta Xirlak gauzak beraien modura eta erritmoan egiten dituzte. Hirukote beasaindarrak hardcore bizkorra egin izan dute beti eta konturatzerako, kontzertu kopuru eder bat dute bizkar gainean. Ondo pasatzeko jotzen dute eta ilusio zein indar berberarekin aurkezten dituzte beraien kantuak kontzertu bat eskaintzen duten bakoitzean. Ez dakigu zer pasatu zaien burutik baina bat batean JAZPANAko eskenatoki handiak ez die iraganean sortu dien nagitasuna eragin eta gurean jotzera animatu dira. Eta gu pozik. Oso pozik eta urteetan gogoratuko dugun kontzertu batez gozatzeko prest.
Badakizue zenbat gustatzen zaigun talde mitikoak JAZPANAra ekartzea. Are gehiago, The Unfinished Sympathy kataluniarren garrantzia zein eragina izan duten talde gutxi dira. 10 urteetan zehar 5 LP eta hainbat EP argitaratu ostean taldea bertan behera uztea erabaki zuten 2010ean. Ordurako, 400 kontzertu baino gehiago eskaini zituzten Europa eta Estatu Batuetan zehar. Tartean, John Peel handia zenak BBC katean zuzentzen zuen Peel Session saioan egon den estatuko lehen taldea izateko ohorea izan zuten. Taldea utzi ostean hainbat proiektutan murgildu zen laukotea eta proiektu berri horien barnean JAZPANAn izan ditugu kideetako bi. Joan Colomo “La Celula Durmiente” taldearekin eta Eric Fuentes abeslari eta kitarjolea “It’s Not Not” berpiztuekin. Badirudi gustatu zitzaiela gure jaialdia eta The Unfinished Sympathy BCore disketxearen 25. urteurrenerako berreskuratu ostean, jaialdi beasaindarra izango da beraien geldialdi eskasetako bat. Ohore bat.
Imaginatu Nuevo Catecismo Catolico, Discipulos de Dionisos, Ladislao, Señor No edo Txorlitoheadeko musikariak nahastu eta ibilbide zabaleko kantari amerikar zoro zein indartsu batekin nahasten dituzula. Lo orduak kendu besterik ezin duen hipotesi honekin ordea ez zara urrunegi iritsiko. Zergatik? Ba ez delako hipotesi bat. Gertatu da eta 2014an argitaratu zuten beraien lehen EPa. Kurt Baker eta konpainiak rock & roll gogor eta power popa uztartzen dituzte eta oso ondo egiten dute gainera. Hainbeste, beraien debut laneko “It’ll Be Allright” kantua the coolest song in the world moduan izendatu zutela Bruce Springsteen handiaren E Street Band taldeko Steven Van Zandt kitarjole mitikoak zuzentzen duen irratsaioan. Helduiok horri!
THE CONNECTION feat. THE NEW TROCADEROS
Kurt Baker amerikarra biran dator eta Bullet Proof Loversekin jotzeaz gain, bere hamaika proiektuetako bat gehitu du eskaintza berezira. The Connection Brad Marino eta Geoff Palmerrek 2011an New Hampshiren sortu zuten rock & roll eta power pop taldea dugu. Gerora, Kurt Baker ezagutu eta berarekin, The New Trocaderos jarri zuten martxan. Formazio bakar moduan datoz baina bi taldeen kantuan eskainiko dizkigute. Nahas‐mahas ederra dugu bai baina ziur gaude halako irabiatu batetik, gauza bakarra atera daitekeela: Festa eder bat. Ez duzu galduko ezta?
Bada jendea geldirik egoten ez dakiena eta horietako bat dugu Fermin A.K.A. “DJ Göo”. Promotore lana, taldeen komunikazioa eta musika, musika eguneko ordu guztietan. 2004an hasi zen musika jartzen DJ naparra eta ordundik Bartzelona, Ingalaterra edo Suedian izan da bizi eta musika jartzen. Gaur egun Iruñeako Nicolette klubean dabil bertako DJ moduan eta hilabetean bi aldiz izaten da La 2 de Nitsa‐n (Apolo‐ Barcelona). Primavera Sound edo BBK Live bezalako jaialdietan ere izan da musika jartzen izena Sonic Youthen disko bati zor dion DJa (Göo, 1990). Leku guztietan dantzan jarri du jendean bere musika nahasketa zoragarriekin. Popa, indiea eta elektronika helburu bakar bat xedean duela, jendeak dantza egitea.
Urriaren 24 (Larunbata)
Kalean disko bakarra zuela aldizkari batean agertu zen bere izena. Ez zen berari eginiko elkarrizketa bat ordea. Hizketan ari zena Mikel Laboa zen. Bertan, garai hartan Euskal Herrian egiten zen musikatik zer atsegin zuen galdetzen zion kazetariak. Laboak lehen diskoarekin harrituta utzi zuen Anari azkoitiarra eta garai haietan bi bateriarekin jotzen zuelako soilik ezagutzen genituen Lisabö izeneko talde irundar bat aipatu zituen. Denborak erakutsi digu tendentziak harrapatzen ere, apartekoa talentua zuela Mikel Laboa zenak. 1998 hartatik Anari handi egin da eta gaur egun, Euskal Herriko musikaririk garrantzitsuenetako bat dugu. Bere bosgarren lan luzea aurkeztera dator JAZPANAra, “Zure aurrekari penalak” (2015), eta onartu beharrean gaude, aspaldi ez genuela halako pozik sentitzen artista bat gurean izateagatik.
“The Boola Shines In The Pink Neon Room” dantzagarri zein festa sortzailearekin ezagutu genituen bartzelonarrak 2006 dagoeneko hain urrun hartan. Garai haietan beraien lehen diskoa aurkezten zebiltzan eta esan beharrik ez dago gauzak asko aldatu direla ordundik. Talde hasiberria zenak mundu osoan zehar kontzertuak eskaini ditu gaur egun eta elektronika poparen barnean kontuan hartzeko izen batean bilakatu dira. Esate baterako, 2015 honetako udan Glastonbury jaialdi mitikoan jo dute, Ingalaterrako jaialdi garrantzitsuan izan den estatu mailako lehen taldea izanik.. Delorean edo We Are Standardekin batera estatu mailako elektronikari bultzada bat eman zioten eta aipatutako bi taldeak bezalaxe, beraien bidea egin dute. Une honetan non dauden ezagutu nahi? Ba baliatu JAZPANAko aukera ez baitituzu askoz gehiago izango hemen inguruan. Ez zara damutuko. Dantzara!
Hainbat taldeetan jo eta su ibili ostean, Mammut & The Palmeras Stuck proiektuan elkartu zaizkigu oraingo honetan beasaindar hauek. Denbora daramate entseatzen baina urte bete inguru kontzertuak eskaintzen. Pasa den urtean JAZPANAn izan genituen The Lookers lapurtarrekin ikusi genituen Beasaingo gaztetxean eta gustatu zitzaigun egiten dutena eta garrantzitsuagoa dena, nola egiten duten. Beraien hitzetan garage punka egiten dute, The Sonics, Chuck Berry edo Pleasure Fuckers bezalako taldeen influentziarekin, baina beste batzuk punk primitibo eta basatia bezala definitzen dute beraien musika. Frogatu beharko da!
Erromeria. Horixe da Señores bilbotarrek beraien azken lana den “Verbena en la plaza del pueblo” (2015) EPan islatu nahi izan dutena. Erromerietako ospakizuna, gehiegikeria eta grina. Ez da erraza egiten dutena hitzetan azaltzea. Popa dela esan genezake baina motz geratuko ginateke. Hitzak ikaragarri landuta daudela ere esan genezake baina horrek ez lieke estrofa zein lelo zoragarri horiei justiziarik egingo. Señores kontuan hartzeko taldea da eta kontzertura joan aurretik bere kanturen bat bilatu eta entzuten baduzu, ez dituzu hamar segundo baino gehiago beharko horretaz konturatzeko. Beno, hori, eta hitzak ikasten hasten hasi ahalko duzula Señoresen hitzak, erromeria honetan bezala, guztion artean abesten direlako.
Joseba Baleztena naturaren indar bat da, sorkuntzaz gainezka egiten duen jario etengabeko ibai bat. Sexty Sexers, Sumission City Blues, Willis Drummond edo Joseba B. Lenoir moduan eskenatoki baten gainean ikusi duenak badaki zertaz ari garen. Rock zikin eta izerditsutik pop edo folkerako bidea egiten hasi da eta bidegurutze batean, bere kantuetan ahotsa sartzen ere amaitu du kitarrarekin soilik komunikatzen zela zirudien mutil tximaluze isilak. Bide horretan, ez ditu nolanahiko lagunak egin Josebak eta “Band Gang” honetan naturaren beste lau mirari bildu ditu bere bueltan: Willis Drummondeko Felix eta Xan eta Napoka Iriako Miren eta Ander. Honek ibaia izateari utzi dio eta olatua da, azti ibili.
Gogoratzen 1992ko Bartzelonako Olinpiadak? Ba beraiek ez. Bartzelonakoak dira bai baina Mourn martxan jarri zuten Jazz eta Carla lau urte beranduago jaio ziren. Bai, ez galdu denbora kalkuluak egiten, oso gazteak dira. Bien artean kantuan egiten hasi ziren PJ Harvey edo Patti Smith entzunez (bai lasai, ez dituzu kalkuluak gaizki egin) eta bide kide taldera batu ostean mundu guztia aho bete hortz utzi zuen disko batekin atera ziren estudiotik. 15 eta 19 urte artean dabiltzan gaztetxo hauek gogor ekin diote rock izar izateko bideari eta uda honetan, Ameriketan bira zabal bat egiteaz gain, pena merezi duten Europako Jaialdi gehienetan egon dira. JAZPANAn Mourn zuzenean ikusteko aukera galtzen baduzu, hurrengoa estadio batean izango duzu eta ziur egon zaitez, ez dela debalde izango.
Jeff Buckleyren “Grace” lana. Zer esan daiteke batzuon musika ulertzeko modua eta ia‐ia bizitza aldatu zuen disko zintzo, gordin, leun zein basati honetaz? Zaila da 90. hamarkada markatu zuen lan bikain hau deskribatzea baina are zailago, konplexuago zein arriskutsuagoa da lan hau zuzenean defendatzeko ausardia erakustea. Lan horretan murgildu ziren Joseba Basarte, Koldo Amondarain, Joseba de Arriba eta Xabi Lopez musikari ordiziarrak. Atzetik, hainbat omenaldi banda ezberdinetan pilatutako esperientzia zuten baina oraingo honetan, ausardia inkontzientekeriarekin nahastu zen. Emaitzak ordea, aho bete hortz utzi gaitu eta bide batez, JAZPANAk Jeff Buckley handiari omenaldi xume hau eskaintzeko aukera eskaini digu hemen ere, guztiok maite baitugu Jeff handi zein hilezkorra.
Gauzak garbi. Belfastekoak gaur egun mundu mailan dagoen post‐punk talderik handienetako bat dira. Beraien aurreko lanak, “The New Life, (2013)”, ederki erakutsi zuen kantu luze, sakon zein ilunak erraz menperatzen dituztela eta goranzko norabidean jarraitu zuten 2015eko maiatzean argitaratu zuten “Zero Triptych” singlearekin. Oraintxe, lan berria dute labean eta dagoeneko badu izena, “Arms Around A Vision”. Kritika zein zaleak irrikaz itxaroten dugu Ipar Irlandako taldearen lan berria entzun al izan ditugun kantuen ondoren, itxura guztia baitu hirugarren disko honek nazioarteko musikaren lehen mailara igaroko dituela. Bira penintsularra eskainiko dute urri amaiera eta azaro bitartean eta Madril, Bartzelona eta Lisboatik igaroko den birak Beasainen izango du lehen saioa. Bira osoan, debalde izango den bakarra.
Rural Postmodern. Horixe dugu JAZPANAren leloa jaio zen egunetik eta dakizuen bezala, guk geuk ere arazoak izaten ditugu lema horrek zer esan nahi duen azaltzeko. Arazo gutxiago ditugu ordea lema horrek nora eramatea nahi dugun jakiteko. Nora? Ba herritik, herriko izaerarekin baina munduari begira eginiko musika euskaraz egiten duten taldeak topatu eta aukerak eskaintzera. Bide horretan topatu dugu “ruralismorik basatiena” ordezkatzen omen duen talde Zestoar hau. Beran ezezik, Zestoan ere ez dute artista ekoizpen eskasa eta Grises egonkortuen ostean, gaur egungo elementuak orain hamarkada pare bateko iluntasunarekin uztartzen dituen Rural Zombies harrigarri hauek agertu dira plazara. Bejondaizuela!
Jaialdia ospatzen denetik lagun asko egin ditu JAZPANAk urtez urte eta lagun horiek, lagun gehiago egiten lagundu digute. Hau, ezinbestekoa izan da nahi genituen taldeak gurean izatea lortu ahal izateko. Hala ere, badira salbuespen batzuk eta Tutu eta Lucient edo Gemma eta Mario, salbuespen horren adibide dira. Eta ez JAZPANAren lagun egin ez direlako baizik eta jaialdia lehen aldiz ospatu aurretik, gure lagunak zirelako dagoeneko. Jaialdia ezagun egin aurretik bertan izan genituen DJ saioen maila oso altu jartzen eta beraiei esker larunbateko festa amaierak antologikoak izan dira behin baina gehiagotan. Moog, Apolo edo Razzmatazz bezalako lokaletan musika jartzen aritzera ohituak daude baina urri amaieran tartetxo bat egingo diote berriz ere beraien bigarren etxean topatu duten jaialdi honi.
Hementxe duzue ba Jazpana Fest jaialdiaren egitaraua bere zazpigarren edizioa ospatzeko. Mila esker eta JAZPANA!n ikusten gara! Zatoz Ruralismo Postmodernora!
Bat eta bat (2015/04/20)
Mikel Alvarez
Ikusi al duzu Jon geltokiko biribilgunean jarri dugun ikurriña? Eta hori ikusi ez baduzu, Loinatz Plazakoa bai ezta? Ez dira txikiak ez… Ba onartuko dizut ikustean ezin egon arraro batek hartu ninduela eta aberriaz eta abertzaletasunaz pentsatzen eman dudala astea. Abertzalea naiz, hala sentitu izan dut beti. Hasteko, euskalduna sentitzen naizelako eta amaitzeko, gure hizkuntzaren defentsak militantzia moduko bat sortu duelako nire barnean. Hala ere, hori al da abertzale izatea? Zer da abertzale izatea Jon? Itzulpen zehatza “patriota” “patriote” edo ”patriot” da gertu ditugun hiru hizkuntzetan. Hitz antzekoa oso hiru kasuetan eta nahasterako tarte gutxi eskaintzen duena. Hori ikusita, berriz galdetu diot nire buruari abertzalea, edo patriota, ote naizen eta erantzuna ezezkoa dela konturatu naiz. Gogoan dut Espainian izan naizen guztietan bandera hori-gorri erraldoiak ikustean sudurzuloetara iritsi zaidan usain zaharkitu zein ozpindua. Ez al da gauza berbera guk egiten dugunean? Egia da zapalduak izan garela, garela eta ziur aski zapalduak izaten jarraituko dugula bere etorkizuna erabaki nahi duen herri moduan baina, eraiki nahi dugun herrialde berri eta moderno hori, zapaldu gaituztenak bezain harro eta fanatikoa izatea nahi al dugu? Nazionalismoa ideologia bat da hemendik kanpo. Nazioa jartzen du maparen erdian eta hori izaten da gizarte eta politikaren motorra indarrean dagoen herrialdeetan. Bandera arrazoi eta helburu… Jon, ez dut hori gustuko eta onartuko dizut amesten dudan Euskal Herri askea, ez dela horrelakoa.
Jon Artola
Ekintza eznaturala izan da bai nonahi ikurrinak jartzearen kontu hau eta normala zu ere zer pentsa jartzea. Nor ez?
Nik ere garbi dut Mikel, Espainia eta gurearen artean bizi izandako guztiaren ondoren, gauzak nola ez diren egin behar jakin beharko genukeela jada, baina zoritxarrez, historia goitik behera erabat errepikatzen ez bada ere, errimatu gutxienez egiten du eta auskalo zer ikusiko dugun etorkizunean. Prestatu hortaz zure beldurretakoren batzuk agian ikustera.
Eta gainerakoan zer esango dizut ba nik? Bada niri ere erantzunak beharrean galdera gehiago bururatzen zaizkidala putzu sakon honen inguruan.
Esate baterako, abestiak eta poetak zioten moduan ‘bandera trapu bat al da haizerik ez badabil’? Eta ‘haizea dabilenean gauzak oso bestelakoak badira ere, banderak trapu bat izaten jarraitzen al du’? Edo eta azken batetan trapu batek bere funtzioa betetzen duen bezala banderak ere eduki positiboz bete ahal genitzake eta askatasuna lortu ondoren, nahi bada sutara bota? Edo, zergatik ez dituzte jarri adibidez errumaniar edo marokoar banderak biribilgunetan udaletxeko balkoietan bezala? Ez al luke horrek agian patria beldurgarria matria erakargarri bihurtzen lagunduko?
Jatorrizko artikulua Goiberrin.
Herriko musikariekin solasaldia Beasaingo ELEDAn
Durangoko Azokaren ostean, deskantsatzeko denbora askorik izan gabe, Goierriko Disko eta Liburu Azoken ordua iritsi zen pasa den asteburuan eta nola ez, hemen ere Finlandiak bere lekutxoa izan zuen. Herriko beste bi idazle gazterekin batera solasaldi batera ere gonbidatu ninduten Beasaingo Azokatik eta etxean bezala izan ginen bertan Irati Goikoetxea bere Andraizearekin, Unai Baztarrika Ezinbestean poema liburuarekin eta ni neu Finlandiaren lehen bi atalekin. Solasaldia Maitane Legarretak gidatu zuen eta bide onetik eraman gintuenaren zalantzarik ez dut. Ederra izan zen.
Solasaldia amaitzean, herriko musikarien txanda iritsi zen eta aurtengoan, saio hau gidatzeko gonbitea jaso nuen zerbait ezberdina bilatzen ari zirela argudiatuz. Helburu horrekin, herriko musikari ezberdinekin entzunaldi gidatu bat egiteko ideia proposatu nien eta gustura hartu zuen erronka antolakuntzak. Musikaz, musika egiteaz eta markatu gaituzten kantuez aritu ginen eta horretarako, hiru gonbidatu bikain izan nituen alboan. Këa taldeko Xabi Mujika, Nikkin izenarekin proiektua aireratu berri duen Igor Alustiza eta Lost Chords taldea desegin berri beste bi proiektutan sartuta dabilen Unai Cuadrado.
Imaudioko Alberto Inzak soinu mahaian egindako lan zoragarriari esker solasaldi osoa grabatu ahal izan genuen eta horixe da gaurkoan blogera ekarri nahi izan dizuedana. Hemen duzue:
Horixe duzue solasaldi osoa baina azkenaldian Spotifyri hartzen ari naizen zaletasunarekin, entzunaldi gidatuan entzun genituen kantu zerrenda ere prestatu dizuet. Gogor xamarra geratu zitzaigun azkenean eta inguruan genituen familiak ikaratzeko beldurra ere izan genuen baina bai bertaratu zirenek, eta baita antolakuntzakoek ere, positibotzat jo zuen zuten esperimentua. Zer esan beraz? Gure aldetik, datorren urterako ere prest gaudela!
Mila esker antolakuntzan parte hartu duten guztiei eta baita solasaldi honetara animatu ziren hiru musikari itzelei. Aupa zuek!
PD: Berez zerrendan zeuden baina entzuteko denborarik izan ez genuen kantuak ere badira zerrenda. beste alde batetik, entzun genituen baina Spotifyn ez dauden kantuak ere badira. hemen dituzue: Gaztetasuna eta zahartasuna (Willis Drummond), Lerro gorriak (Këa), Begira (Nikkin), Etorri (Geroh), Erotasuna II (Ama Say), Ez zaitut somatu iristen (Lisabö), Suizidio herrikoia (Matxura), Joan orduko (Asier).
Basuraindik Ordiziara joan nintzenekoa
Larunbatean Ordiziarocken izan ginen eta ederki pasa genuen bertan. Ordiziako Rock jaialdia Goierriko beteranoenetako bat dugu Sustraiez Blai klasikoarekin batera eta bertan egonda, bizkor ulertzen da zergatik egin duen hain aurrera denboran. Antolakuntza zein giro bikaina bizi izan genituen bertan eta ez nuke post hau amaitu nahi jan genituen BurgerRock zoragarri haiek ere aipatu gabe (garrote).
Hala ere, eta jaialdiarekin zerikusirik izan gabe, arreta deitu zidan Ordiziara iritsi eta lehen ordu erdian bizi izan nuenak. Gure nerabezaroa (luzea, 24 bat urte artekoa) Ordizian pasa genuen. Milaka ordu igaro genituen Bogan lehendabizi eta Sugaarren ondoren eta nire bizitzan leku berezia duen herria da. Aita bertakoa dut eta lan ere bertan egiten dut gaur egun. Hori gutxi balitz gainera, nire familia berria ere Ordiziako da.
Gustuko dut Ordizia baina azken urteetan gutxiago gerturatu gara bertara (badakizue, adinak alfertu egiten gaitu). Hori dela eta, gogo berezia nuen larunbatean Ordiziara joan eta bertako giro, taberna eta aspaldikoez gozatzeko. Kontua da, herrira iritsi eta ordu erdi batean hiru ezagunekin egin nuela topo. Besterik gabe agurtu eta kontzertuez, giroaz edo grabitateaz hitz egin genuen. Rigorezko elkarrizketa hutsal horietan ordea, Beasainekiko gorroto edo nazka moduko bat sumatu nuen. Bai, ez naiz pike sano batez ari, gorroto edo nazkaz ari naiz eta bai, hirutik hiru elkarrizketetan.
Entzun nituen komentarioen arabera, bazirudien barkamena eskatu edo esplikazioak eman behar nituela beasaindarra izan eta nire aisialdian Ordiziara joateagatik: “Gaur bai e? Gaur etorri zarete Ordiziara…”, beasaindarra izateagatik soilik egun santu osoan Ordiziarekin sartzen aritu eta gustuko zerbait egotean burua jaitsi eta bertara joan bagina moduan. Edo, “Beasaindarrak ere etorri dira eta!” guretzat Ordiziara joatea mailaz jaistea dela pentsatuko bagenu moduan. Horretaz gain, 14 urte nituenetik entzuten ez nuen “Basurain” terminoa ere entzun behar izan nuen pare bat aldiz.
Erdi brometan eta parranda testuinguru batean esandakoak dira bai baina hain denbora gutxian jarrera berdina hiru aho ezberdinetatik entzun izanak zer pentsatu eman zidan. Ziur naiz ordiziar guztiek ez dutela horrela pentsatzen baina esanguratsua ere bada ezta? Esandakoa, gustuko dudala Ordizia eta horixe esan nion solaskide izan nituenetako bati. Orduan bere erantzunak harrituago utzi ninduen posible bazen behintzat: “Eta Beasain gustatzen zaik?” Harriduraz, Ordizia gustuko izateak zentzutasunez jantzi eta horrek Beasain Basurain dela ikusteko gaitu izan banindu moduan. Aho bete hortz baietz erantzun nion, gustuko nuela eta harro nagoela gainera beasaindarra izateaz. “Atsegin dut nire herria baina baita zurea ere, ez dut hor kontraesanik ikusten”. Are gehiago, Beasaingo gauza batzuk gehiago gustatzen zaizkidan moduan, badira Ordizian nire herrirako nahiko nituzkeenak ere. Horixe dute ona herriek, izaera propioa dutela eta bakoitzak berea duela; ona, eta txarra.
Antzinakoa da Beasain eta Ordiziaren arteko pikea eta haurtzaroan gehienbat guk ere egin genituen bromak kontu honen inguruan. Hala ere, inondik inora ez genuen gorrotorik sentitzen Ordizia edo ordiziarrekiko. Zaharragoen kasuan ordea bai sumatu dudala jarrera hori (Bai Beasainen eta baita Ordizian ere) eta egia esan, zentzugabea eta sinpletasun ikaragarri batekoa iruditu zait beti.
Hasieran aipatu dut aitaren aldetik ordiziarra naizela eta agian, erdian egote horrek pike alu horietatik at egotera eraman nau baina nire inguruan ere, koadrila edo lagunartean, ez dut sekula Ordiziaren aurkako halako jarrerarik sumatu.
Beste edozeren gainetik pena eman zidana, ondoan dauden eta batak besteari hainbeste eman diezaioketen bi herriren arteko ezinikusia berpizten ari dela ikustea izan zen. Gerora, jende ezberdinarekin hitz egin dut anekdota honetaz eta ikusi dudanagatik, gori-gori dagoen gaia da azkenaldian. Ez naiz kausa edo ondorioak aztertzen hasiko zentzurik ez lukeelako izango alde batetik, eta ezagutzen ez ditudalako bestetik. Besterik gabe, hausnarketa hau plazaratzea besterik ez nuela nahi. Ordu erdian topatu nuen hiru horietako batek irakurri eta pentsatzeko ematen badio, ni gustura.
Horrela, berriz ere joan ahal izango naiz Willis Drummond ikustera Ordiziara Basurain terminoa entzun gabe.
Badator JAZPANA! Fest 2014
JAZPANA 2K14 from wallijai on Vimeo.
Duela urte bete, bosgarren JAZPANA! amaitu zenean ziklo baten amaiera bizitzen ari ginenaren sentsazioa izan genuen. Azkar esaten da bost urte eta azkar pasa dira. Hala ere, abiada hartuak ginen eta konturatzerako, JAZPANA! berri bat aurkezten hasiak gara.
Ez dakigu ziklo berri bat irekitzen den edo guztiak berdin jarraitzen duen baina sentsazioa dugu jaialdiak egonkortuz jarraitzen duela edizioz edizio eta horrek ematen duen konfiantza eta gogoarekin antolatu dugu seigarren JAZPANA! hau.
Urtero, jaialdira ekintza berriak gehitzen goaz eta aurtengoan oso pozik gaude Jazpanart! ekimenak hiru urte beteko dituelako. Rural Postmoder lelo horren barrenak azaleratzeko asmoz sortu genuen orain bi urte eta gaur egun, bizi propioa duela esan genezake. Igartza Monumentu Multzoan ospatuko da aurtengoan ere eta azken bi urteetakoak bezain arrakastatsua izatea espero dugu.
Horretaz gain, eta betiko moduan, dagoeneko klasiko diren Argazki Rallya, 3×3 Saskibaloi Txapelketa zein Skate Lehiaketaz gozatu ahal izango dugu ohiko eremu eta orduetan baina garrantzitsuena, eta jendea urriko azken asteburuan Beasain aldera ekarriko duena, musika da.
Gustura gaude kartelarekin eta talde gazte zein klasikoen artean oreka eder bat bilatu dugulakoan gaude. Betiko moduan, ostiralean lau kontzertu eta DJ batez gozatzeko aukera izango duzue Bernedoeneako karpa erraldoian eta larunbatean, 8 talde eta DJ batez. Eta guztia nola ez, DEBALDE. Bestela, ez litzateke JAZPANA! izango.
Horretaz gain, pasa den urtean estreinatu genuen “JAZPANA! Herrian” ekimena errepikatuko dugu eta larunbat arratsaldean herriko bi tabernetan ere kontzertuak izango dira.
Hauek dituzue JAZPANA! Fest 2014an Beasainen izango ditugun taldeak:
URRIAK 24 (ostirala)
Fumut taldea Lazkaon sortu zen 2010 inguruan. Lazkaotar zein Ordiziarrez osatua dago eta nahiz eta hasiera batean bertsioak egiten zituzten, 2013an kantu propioekin eskenatokira jauzi egitea erabaki zuten. Kantu hauek gure belaunaldia erabat markatu zuen leku eta unera eramango gaituzte eta kontzertua entzuten hasi bezain pronto, Palmeko desertuan ikusiko dugu gure burua Euskal Stonerraz gozatzen. On egin!
Gure gaztarora begiratzen dugunean bi musika sorkuntza gune nagusi gogoratzen ditugu Goierrin. Nola ez, gure Seatle propio zein txikiak Ormaiztegi (Amen, Geroh, Suhatz, Leher…) eta Lazkao genituen (Fist Fucking, Los Rockinson…). Ladislaok, bigarren mugimendu honetan izan zuen bere jatorria. Kideak talde haeutan eta baita Captain Nemo, Brigada Criminal edota Señor No Taldeetan aritu dira eta Ladislao hau dugu beraien azken kumea. Punk Rocka jorratzen dute hardcore ikutuekin eta Bonberenea estudioetan grabatu dute debut lana Carlos Osinagaren gidaritzapean. Kantu azkarrak, zuzenak eta ziur, inor geldirik utziko ez dutenak.
Duela 3 urtetik Ziburuko hirukote gazte zein lotsagabe honek bere Garaje Rock urduriz busti ditu Bidasoako bi ertzak. Beraien kantuen eraginkortasunak, indarrak eta benetakotasunak zbelaunardi arteko zalego fidel bat egonkortzea eskaini die Mikel, Nicolas eta Charlieri. Flaming Groovies edo ty Segallen taldearen miresle hauen sona egunero doa handitzen Euskal Herrian eta beste batzuen artean Mikal Cronin, The Chrome Cranks, Eddie And The Hot Rods, Redd Kross, The Fleshtones, The Richmond Sluts, Kid Congo Powers edo The Bellraysrekin jotzen izan dira. Hemendik gutxira, talde gazteek aipatuko dituzte beraiek kontzerturen batean kointziditu ostean. Ez galdu aukera zuzenean ikusteko.
Nork ez du gogoratzen bigarren JAZPANAn bartzelonarrek eskaini zuten kontzertu ikaragarria? Gure talde kuttunen artean genituen eta sinetsi ezin bagenuen ere, gurean izan genituen “Los peces de colores” lana aurkezten. Ondo zaindu genituen eta gustura itzuli ziren etxera. Aurten, “Todo por el bien comun” EPa aurkezten, berriz ere Goierrin izango ditugu eta talde honek lan luze eta lan luze artean EPekin gozatzen duena kontuan izanda, ez dugu zalantzarik jazpanazaleak ere zirrara ahaztezin batekin utziko dituztela berriz ere. Kantu indartsuak izpiritu lasai batekin, hitz eder zein pertsonalak eta melodia indartsuak. Zer gehiago nahi duzue?
Musika gaixotasun moduan ulertu badaiteke, bi hauen artean patologia ezberdinak biltzen dituzte. Jon eta Egoitz edo Egoitz eta Jon Beasaingo gaztetxean hasi ziren beraien rock sesio zitalak eskaintzen baina bataioaren eguna, bigarren Jazpanan iritsi zitzaien. Horrezkero, Euskal Herrian zehar ibili dira beraien sesio amaiezin zein dibertigarriak eskaintzek. Olarius & Brothersen sesio batean edozer gauza entzun daiteke, eta edozer gauza pasa daiteke. Horregatik gustatzen zaizkigu hainbeste eta horregatik gonbidatu ditugu berriz ere Jazpanara.
URRIAK 25 (larunbata)
CRAZY YOUNG
Crazy Young Ordizia eta Ataun artean sortutako taldea da. Bateria, bi gitarra eta baxu kantari batek osatzen dute . Ibilbide luzeko musikariak ditugu guztiak eta beraien bizitzan zehar hainbat estilo zein influentzi bildu dituzte. Azkenaldian, banda handien tributuak eskaintzen aritu dira eta azkena, Neil Young handiari eskainitako izan da. Emaitza ederra izan zen eta proiektua denboran luzatzea erabaki zuten. Hori dela eta, Japaznan izango ditugu Rock & Roll, Folk eta Countryaren zaleak asebete uzten.
NIKKIN
Musika estilo batean finkatzea zaila den bakarlaria da Nikkin. Izen honen atzean Igor Alustiza multi-instrumentista beasaindarra topatzen dugu eta bere musika influentzia ugari batzen dituen proiektu batean aurkezten da. Pasa den urtean Murgil tabernan izan zen JAZPANA Herrian ekimenaren barnean Jon Eskisabelekin batera Fixed Tonight proiektuarekin. Atzera begiratuz gero, Spurium, The Gu edo Zero taldeetan ibili izan da Igor. Oraingoan, bakarlari moduan datorkigu eta bere abestien zuzenekoez gozatu ahal izango dugu JAZPANAko eskenatoki handian. Bertan, ordenagailuaren grabatu eta loop bidez antolatzen dituen pistak eskainiko dizkigu pixkanaka, eta puzzlea osatzen doan heinean abestiek indarra hartzen duten bitartean.
Azken urteetan beti izan dugu talde instrumental bat gutxienez JAZPANAn eta aurtengoan ere horrela izango da nola ez. Oraingoan Buffalo zarauztarrak izango dira ardura honen jabe eta jakin badakigu ez dutela kalerik egingo. David, Ander eta Joanesek osatzen dute 2008an sortu zuten talde hau. Horrezkero, makina bat kontzertu eskaini dituzte Euskal Herria zehar eta baita bertatik kanpo ere. Beste batzuen artean, pasa den urteko Kutxa Kulturrean izan genituen eta aho zapore ederra utzi zieten gerturatu zien guztiei. Zuei ere gauza berbera gertatuko zaizue ziur beraien kontzertura gerturatzen bazarete.
Za! bi pertsonek osatzen duten ozeanoz bestealdeko zein primitiboki futurista den orkestra bat dugu. Beraiek, Spazzfrica Ehd eta Papa duPau ditugu. 2011an mundua alderantziz jarri zuten beraien “Megaflow” lan gogoratuarekin eta 2013an, ez zen gutxiagorako izan “Wanananai” LParekin lortu zutena. Azken lan honekin mundu osoan zehar ibili dira kontzertuak eskaintzen eta hortxe topatu dezakegu talde honen indargune nagusia (Rockdeluxe aldizkariak 2013 zuzeneko hoberenaren saria eskaini zien). Bikote honen grina nagusia imaginatzeko ia ezinezkoak diren nahasketak gauzatzea da. Hots, jazz afrokubatarra postrockarekin, dancehall jamaikarra grungearekin, rave festa bateko elektronika noise industrialarekin edo Baliko doinuak Black Sabbathekin. Bai, tipo hauen irudimena ozeanoz bestealde baino, planeta honetatik haratago dago.
Chorus gitarra distiratsuek, baxu saturatuek, fuzz ikutuek eta tempo altuek osatzen dute atsedenik gabeko erritmo dardaratsuez beteriko lan hau. “The Sea” 80. hamarkadako jangle zein power pop doinuetara jauzi bat da. Sarah Records edo Flying Nun etxeetako taldeak gogoratzen ditu eta 90. hamarkadako lehen indieak zein soft rock klasikoek ere badute bere eragina. Disko honek oso garbi ez dugun etorkizun ilun eta samingarriaren inguruan hitz egiten du, galdutako aukerez, traizioaz, koldarrez betetako mundu batean heldua egiteaz. Beach Beachen azken lan hau irailean kaleratu zuten baina horren aurretik, Primavera Sound edo Britainia Handian buruturiko bira batean aurkeztu dute. Hurrengo zita, Jazpanan izango dute, dugu.
Zer esan Capsularen inguruan… Lehen JAZPANAn izan genituen eta herria goitik behera astindu zuten. Gu ere sentsazio berberarekin geratu ginen eta seigarren edizio honetan berriz ere beraien zuzeneko ikargarriaz gozatu ahal izango dugu. Beraien azken lana “Solar Secrets” izan da eta hemen izan genituen azken alditik gora egin du nabarmen hirukote argentinar bilbotarrak. Estatu Batuetan harrera ederra izan dute beraien azken lanek eta makina bat bira burutu dituzte bertan. Capsulak Rock’N Rolla egiten du bai baina hirukote hau hori baino askoz gehiago da. Capsula, Rock’N Rolla da.
Zenbat gustatzen zaizkigun talde mitikoen itzulerak! Oraingo honetan, Bartzelonako superbanda alternatibo aktiboenetako bat izango dugu Jazpanan. Post-Punk talde hau Dies Irae, Tokyo Sex Destruction, Veracruz edo Standstill bezalako taldeetako kideek osatzen dute eta itzulera honetarako, The Unfinished Sympathy taldeko Eric Fuentes batu zaie. Talde standby egoeran utzi zutenean hiru LP zituzten bizkarrean eta gaur egun, material berria prestatzen ari dira. Talde hau osatzen dutenak oso oso musikari onak dira eta hori ziur, Bernedoenmeako eskenatokian argi eta garbi geratuko da. Kalerik egin ezin daitekeen horietako kontzertu bat.
Poparen magiak, unibertso elektrikoak eta literaturak batak besteari traba egiteari uzten diotenean musikak gidaritza hartzen du bestela kaos madarikatua besterik izango ez litzatekeen horretan. Oraingo honetan, Lasers hirukote bartzelonarra izango da balentria honen ardura izango duena. Erraietatik ateratzen den elektronika zintzoa, sample eta soinu ziliko nekaezinak bihotz bati bizitza ematen dion odolaren bulkada jarioaren moduan. “Lasers” EParekin hasi zuten ibilbidea eta “Juno” LParekin jarraitu dute bidea Marco Morgioneren gidaritzapean (Delorean eta El Guinchoren teknikaria). Dartozen hilabeteetan mundu osoaren ahotan izango den taldea dugu Lasers eta horren aurretik JAZPANAn beraien zuzenekoaz gozatzeko aukera izango dugu.
Bartzelonako eszena indiea ulertzeko, DJ COCO, entzun beharreko DJa da. 15 urte daramatza bere hiriko zein Europako kabinetatik igarotzen eta beste batzuen artean, Berlin, Paris, Estocolmo, Londres edo Moscun izan da mota guztietako jendea dantzan jartzen (uda honetan adibidez, Helsinkin izan FLOW Fest handian musika jartzen). Cocoren sesioak dantzagarriak direla esan dugu eta horrela da; electro, rock, sitie, disco, indie edo mashupak entzule zein jaialdiaren arabera baina beti, bere marka utziz. Badakigu zein ordutan amaituko duen Jazpanan baina ez dugu uste bere sesioaren ondoren inork etxera joateko gogorik izango duenik. Benetan, ez galdu saio hau bestela, noiz edo noiz, damutu egingo baitzara. Estatu mailako DJrik garrantzitsuenetako bat izango dugu gure herrian bertan (Pasa den urtean, hoberenaren saria jaso du Rockdeluxe aldizkarian)
Argazkia: www.farmwayrecords.com
Horretaz gain, pasa den urtean estreinatu genuen “JAZPANA! Herrian” ekimena errepikatuko dugu aurtengo edizioan ere jaialdia herrira gerturatu nahian. Larunbat arratsaldean herriko bi tabernatan kontzertuak izango dira. Hauexek dituzue Koyote eta Iluntze tabernetan arituko diren taldeak:
DISCO ESTUPENDO
Bi musikari gipuzkoar hauek behin baina gehiagotan elkartu dira bidean beraien musika ibilbide luzean zehar. Oraingo honetan ordea, berezia da. Disco Estupendo proiektua martxan jartzeko izan da eta azken aldiz batera aritu zirenetik 10 urte igaro dira. Samplerrak, sintetizadore, efektuak, loopak eta gitarrak bikote honen musika unibertsoa aske uzteko. Eta behin hasita, ez dago atzera bueltarik.
Siete C taldea 2011n jaio zen “Familia” lana argitaratu zutenean. Hala ere, ez zen egun batetik bestera jaio. Taldekideek 10 urte zeramatzaten lagunak izaten eta horixe adierazi nahi izan zuten diskoari jarritako izenburuarekin. Urte dezente beste talde batzuetan ibili ostean, Siete Cko taldekideak berriz bildu eta garai hartan jotzeko gogo gehien sortzen zizkieten kantuak sortzen hasi ziren. Proiektu berri honekin mundu akustikora jauzi egin zuten baina betiko indar, hunkiberatasun eta apaltasunarekin, intentzioz beteriko melodia eta hitzekin.
Hementxe duzue ba Jazpana Fest jaialdiak bere seigarren edizioa ospatzeko osatu duen egitaraua. Bihotzez espero dugu guri sortzen digun zirrara bera sortu eta jaialdia zure inguruan zabaltzen laguntzea. Mila esker eta JAZPANA!n ikusten dugu elkar! Zatoz Ruralismo Postmodernora!
Disko hau Islandian grabatu izan balute, aurrezten ibiliko zinatekete kontzertu batera joateko: Entelekia
GITBk 10 urte bete ditu eta ospakizun urtea dugu aurtengoa (Hemen duzue urteurrenerako prestatu genuen dokumentala edo). Garai bateko saioak webgune berrira igotzen ari gara aitzakia horrekin eta lan horretan, Goierri Irrati Telebistan lanean hasi nintzeneko saioak topatu ditut. Beraien artean, GCC (Goierri Creation City) izan da osorik sareratu dugun lehena. Saio txukunak geratu zitzaizkigulakoan naiz eta oso interesgarriak, nahiz eta azken puntu hau, gonbidatuek egin zuten posible.
Beldurtuta utzi nau lehen esperientzia haietan zenbat lagun zein ezagunez baliatu nintzen eta beraien artean, aspalditik blog honetan txoko bat merezi duen batekin topatu naiz.. Bera, Asier Lopez musikari beasaindarra da.
Alkartasuna Lizeoan ikasi zuen ni bezalaxe eta txikia nintzenetik oroitzen dut astero ilea kolore ezberdin batez margotuta zeraman tipoa bezala. Gerora, Goierrik eman duen talderik handienetako baten bateria-jolea izan zen, Amen talde ormaiztegiarrarena hain zuzen ere (Mila esker bide batez Euskal Maketak erabiltzaileari Youtuben halako taldeak biltzen egin duen lanagatik, bejondaizula!). Asier, edo Lopez, garai haietan ezagutzen genuen moduan, ume moko bat zen orduan baina Amenen edozein kantuko bateria erritmoak entzutea nahikoa da aparteko talentua zuela ikusteko.
Gerora, bateria utzi eta gitarrarekin hasiz, Fitter Happier taldean aritu zen (ez dut bere garaiko piezarik topatu). Urte dezente igaro zituen talde honetan eta bere hitzetan, “oso berezia izango da beti talde hau suposatu zuen guztiagatik“. Hala ere, musikak Asierrentzat berebiziko garrantzia zuen eta musikaren munduan murgiltzen jarraitu zuen. Donostiako Kontserbatorioan ikasketak burutu zituen eta horrek, “bere alde on eta txarrekin” beste ikuspegi bat eman zion (Gaur egun, Bilboko Kontserbatorioko irakaslea da). Musika klasikoa eta modernoa uztartzen saiatu da horrezkero eta makina bat proiektuetan hartu du parte. Nabarmenena, GCCa egin genion garaian martxan zuena, Pax Avant. Proiektu hartan, musikari talde bat bildu zuen bere baitan eta kantu sorta eder bat prestatu zuen. Kantu horiek dira hain justu, bakarkako formatuan, 2010eko Donostiako Jazzaldian bertako artisten artean aukeratua izatera eraman zutena.
Orain artekoa, Asierren inguruan ideia bat egiten joateko besterik ez da izan gaurkoan, artista handi hau blog honetara ekartzeko arrazoi nagusia, bere azken lana baita, Entelekia. Ikusi duzuen moduan, ez da geldirik egotekoa Asier eta pasa den urtean lan berri batekin agertu zitzaigun. Aitortu beharrean naiz bere garaian hobeto ulertu nuela Amen, Fitter Happier baino baina gaur egun, gauzak ezberdinak lirateke. Estilo aldetik gertuago harrapatu nau agian azken honek baina onartu beharrean naiz, lan ikaragarria iruditu zaidala.
Nire mantra nagusia, zuek ere askotan sufritu behar izan duzue, euskaraz gauza ezberdinak egitearen beharra izan da eta diskoaren kalitate eztabaidaezinaren gainetik, horixe da nabarmendu nahiko nukeena. Asierrek beste modu bateko musika egiten du, munduan zehar antzekotasunak dituena bai, baina euskaraz. Naturaltasunetik du ordea gehiago erabaki honek militantziatik baino eta horrek izan behar luke bidea. Entelekia zortzi kantuk osatzen dute eta bere bandcampean duzue entzungai hasieratik amaierara (ez da ale fisikorik existitzen). Oso erraz entzuten den lana dugu Asierren azkena eta nire kasuan behintzat, zenbat eta gehiago entzun, gehiago gustatzen zait. Urte bete inguru da nire esku artean erori zenetik eta errepikari bilakatu da nire idazketa saioetan. Bere hitzetan, beste jarrera bat izan du kantu sorta hau sortzean, bai animo aldetik eta baita hitz aldetik ere eta horrek, uneka hunkitzen zaituen disko bat izan du emaitza. Instrumentu zein programazioak melodia ederrekin nahasten ditu kantuz-kantu eta entzuten duzun aldiro, zerbait berria topatzen duzu bertan.
Ez nuke nahi post hau herriko artista baten moduan idazten dudan post soil baten moduan pasatzea hori baino askoz gehiago baita. Entelekia 2013an entzun ditudan diskorik borobilenen artean sartuko nuke eta “Joan orduko”, urteko kantuen artean.
Euskaraz gauza ezberdinak egin behar ditugu; asko, onak eta txarrak, garrantzitsuak eta hutsalak baina ikaragarrizko nahigabea sortzen dit halako lan batek, merezi duen arreta ez jasotzea euskarazko musika merkatuaren muga zein hipokresiagatik. Asier Reykjaviken jaio izan balitz, guztiok izango genuke bere berri eta Donostia edo Bilbon noiz jo zain egongo ginateke.
Amaitzeko, Entelekia argitaratu zuenean egin genuen Ikusi Irratiarekin uztea gustatuko litzaidake kantuan ez ezik, oso interesgarria baita Asier Lopez hizketan entzutea. Ez dadila post hau ahanzturaren zuloan galdu. Guztiok izango dugu zer irabazi.
Ikusi Irratia – Asier Lopez from GITB on Vimeo.
Badator TAOa! Prest?
Astelehenean jarriko da indarrean TAO sistema Beasainen eta erabaki honek, Goierrin eman den hondakinen iraultza-iskanbila-eztabaidaren antzeko sentsazioak sortu dizkit barnean azken asteetan. Sentsazio horiek kontraesanak besterik ez dira. Kontraesan maiteak kontraesanak gauza ona direlako! Beti ere, zure barnean identifikatzen dituzunean. Alde batetik, egoera bat objektibotasun gehiagoz aztertzen laguntzen dute eta bestetik, oraindik erabat itsututa ez zaudela erakusten dizute. Hori dela eta, nire barnean dabilkidan eztabaida plazaratzea gustatuko litzaidake gaurkoan The Indezents honetan.
Kontraesanak diot, lehen kolpean, nire herrian autoa aparkatu ahal izateagatik ordaindu behar izatea, ez zaidalako bidezkoa iruditzen. Kalea beti izan da herritarron eremu komun bat, guztiona, errespetuz eta eskuzabaltasunez erabiliz gero, guztion eskura egon dena. Hortxe dago ordea lehen kontraesana; errespetu eta eskuzabaltasunean hain zuzen ere. Hortxe ikusten ditut harremanean gainera TAOaren kontua eta hondakinen iskanbila.
Badira gauza batzuk sen arruntekoak besterik ez direnak. Planeta zaintzeko, zaborra sailkatu behar da eta herritarron egunerokotasuna errazteko, disuasio-aparkalekuetan utzi behar da autoa egun osoan ez baduzu erabili behar. Hori bezain sinplea da baina bai batean, eta baita bestean ere, gure gibelaren pisuak gure zentzutasunak baino indar gehiago du. “CAFera lanera noa goizero eta Mataderoan uzten dut autoa” (Benetan, ez dago nahikoa aparkaleku CAFen bertan?). “Segurarra naiz eta trenez noa Donostiara lanera egunero, ba autoa Gernika Pasealekuan uzten dut goizeko zazpietan eta arratsaldeko zazpietan hartzen dut“. Bi adibide besterik ez dira baina tamalez, jende kopuru ikaragarri batek jarraitu ditu praktika hauek urteetan zehar. Bitartean, Bernedoenea (disuasio-parkina), oinez, CAFetik zazpi minutura eta tren geltokitik seira dagonea (konometratu egin dut) autoa uzteko lekuz josita.
Kexak entzuten ditugu egun hauetan kalean TAOaren inguruan baina zaborrarekin bezela, aurretik gauzak behar den moduan egin izan bagenitu, agian, ez litzateke momentu hau iritsi ere egingo. Ez naiz sekula derrigortzearen aldekoa izan, kontrakoa ere esango nuke! Baina benetan, ez dago inon gu baino gibel-haundiagorik. Otsoari hortzak ikusi arte guztiaz paso egiten dugu eta gero, gerokoak… (Zahartzen ari naiz bai…).
Hala ere, badira TAOaren ezarketa honetan oso garbi ikusten ez ditudan bi puntu. Beno, lehendabizikoa, bigarrena abuztuko zeru bat baino aratzago baitaukat. Goazen pixkanaka. Bernedoenea aipatu dut disuasio-aparkaleku moduan eta horixe da sistema honi ikusten diodan hankarik motzena. Bernedoenea dela alegia, herrian dugun disuasio-aparkaleku bakarra. Aparkaleku hori gainera, anbulatorioaren eremuan kokatzen da eta anbulatorioak berez, badu dagoeneko kontuan izan beharreko auto joan-etorri bat. Azken urtean, ez da dagoeneko lehen bezain hutsik ikusten eta goizetan gehienbat, aparkaleku amaierara arte joan behar izaten da autoa bertan uzteko. Herrian TAOa jarri eta lehen Matadero edo Gernika Pasealekuan autoa uzten zutenek, ordaindu behar ez izateko Bernedoeneara jotzen badute, xurgatuko al du bertaratuko den auto samalda anbulatorioko aparkalekuak? Zalantza handiak ditut. Kontua da, esan bezala, Beasainen ez dagoela aparkaleku gehiago kanpoaldean eta lekurik ere ez dagoela besterik egiteko. Zein da B plana Bernedoeneak gerturatzen zaizkion autoekin ezin badu? Konponbide zaila ikusten diot.
Bigarren puntua, abuztuko zeru bat baino aratzago ikusten dudan hori (poetiko esnatu naiz gero eh?) egoiliar txartelaren kontua da. Azkenean 40 euroan jarri dute eta egokia iruditzen zait kuota. Arazoa beste leku batean ikusten dut. Nik pertsonalki, beste askok bezala, ez dut garajerik. Lanetik atera eta ordu erdi baino gehiago pasa behar izaten dut autoa aparkatu nahian (eta ez zait axola izaten etxetik zazpi edo zortzi minutura aparkatzea). Hori horrela, TAOa indarrean jarriko zela entzun nuenean poztu egin ninduen erabaki horrek, derrigorrez, kalean aparkaleku libre gehiago izatea ekarriko zuelako. Zergatik? Ba badelako oso ongi ulertzen ez dudan fenomeno bat. Bada jendea, garajea izan eta autoa kalean uzten duena (helduiok honi!). Kalea autoz betea ikusten dugu beti beasaindarrok, hori da bere egoera naturala baina azti! Elur edo kazkabar arriskua dagoenean, autoak kaleetatik desagertzen dira. Hau da, askok eta askok, autoa kalean dute baina badute non utzi. Zer esan nahi du honek? Ba CAFera edo trenaren bila joan eta autoa kalean uzten dutenak bezain gibel-haundiak direla. Lehendabizikoak arrastoan sartu nahi ditugu baina badirudi bigarren hauei bizitza barkatzen diegula. Nola? Ba garajea izanda ere, egoiliar txartela eskuratzeko aukera eskainiz. Eta zergatik galdetzen dut nik. Argudio ezberdinak entzun ditut baina ez nau bat berak ere konbentzitu. Are gutxiago, TAOak atzean duen mugikortasun zein eskuzabaltasun aldarrikapenei jarraiki. Egoiliar txartel bat garajerik ez duen auto bakoitzeko, hori izan beharko litzateke neurri egokia. Are gehiago, zentzudunak izanda, etxe hutsen aurka ari garen bezalaxe, garaje hutsen aurka ere aritu beharko ginatekelako etxe bat erosi ezi duenari kalte egiten dioten moduan, garajerik erosi ezin dugunoi ere kalte egiten baitigute.
Ez dut uste post honekin ezer konpondu dudanik baina nire buruan ideiak apur bat ordenatzeko balio izan dit behintzat. Astelehenean hasiko da TAOaren festa eta egia esan, ordura arte ezingo dugu ziurtasun osoz esan erabakia ona edo txarra izan den eta ezingo dugu jakin aurretiko beldur hauek errealitate bilakatzen ote diren. Gauza bat ordea garbi daukat, orain arte gaizki egiten genituen gauzez konturatzeko balio badu gutzienez, ongi etorria izango da TAO santua.
The Indezents 