Month: maiatza 2014
Koyote Berdearen lehen urteurrena
Ez dira garairik hoberenak negozio berri bati ekiteko. Are gutxiago, taberna bat zabaldu nahi baduzu. Euskaldunak izaten jarraitzen dugu baina gure poteo ohiturak aldatu egin dira. Hori gutxi balitz, krisiak eta tabakoaren legeak ederki kolpatu ditu hainbat eta hainbat taberna, garito, antro eta zulo.
Hala ere, bada jende ausarta oraindik. Lana eta gogoa jarriz guztia posible dela erakusten duen horietakoa (guztia ez baina ulertzen gara). Ekaitz eta Itsaso edo Itsaso eta Ekaitz talde horretan sartzen dira. Duela urtebete Beasainko taberna klasiko bat hartu eta biziberritzeko abenturan sartu ziren eta dagoeneko, Koyote Zaharra zen hura, Koyote Berdean bilakatu dute.
Finak dira lanean eta bezeroek ikusten dute. Ekintza zein ekimen ezberdinak antolatzen dituzte egunero jende gehiago beraien txokora biltzeko eta orain arte, ederki doakie abentura. Jazpanako Gintonic Gaua antolatzeko lanetan hasi genuen harremana eta tabernaren urte betea ospatzen pentsatzen hasi zirenean festaren bideo bat egiteko eskatu zidaten.
Gau ederra izan zen eta Ekaitzek eta nik hartutako irudien artean, Ekaitzenak erabiltzea erabaki genuen (taberna zulo hartako iluntasuna gehiegi zen nire bideokameraren irisarentzat). Edizio lanak amaitu eta Loinatz Jaiak hasteko ditugun honetan bideoa sarera bota dugu eta aurretik ditugun 6 egun eta gau hauetan tabernan zein herrian biziko den giroaren aurrerapen bat izatea espero dugu.
Koyote Tabernaren 1. urteurrena from The Indezents on Vimeo.
Irudia: Ekaitz Gerique
Edizioa: Mikel Alvarez Sarriegi
Bezeroa edo: Koyote Taberna
Eskerrak: Bideoan agertzen zareten guztioi
Finlandia (1. atala) – 1.13
Suncamp handia eta Quechua txikia askatu ere egin gabe eskatu zuen bazkaria. Entsalada, oilasko errea, patata frijituak eta Coca-Cola bat. Zer demontre jango ote zuen Islandian? Ikaragarri gozatzen zuen janariarekin eta gutizia zale hutsa zen gainera. Horixe erakusten zuten bere laurogeita hamasei sasi-kiloek. Menuko platerik koipetsuenak Xabier Euskitze eta Jaime Otamendiren arteko borroka batek baino gehiago erakartzen zuen “Kar kar kar… ordaindu egingo nuke hori ikusteagatik”. Hala ere, garbi zuen Islandian ez zuela zaletasun horiek lantzeko aukera gehiegirik izango. Herrialde garestia omen zen Islandia eta nahiz eta krisi ekonomiko bortitzak ederki astindu zuen azken urtean, oraindik oso garestia izaten jarraitzen zuen euskaldun arrunt batentzat. “Bazkaltzeko sandwichen bat eta afaria nik neuk prestatuko dut hostelean… Moldatuko naiz”.
Zortzi minutu eta hogeita bi segundotan amaitu zuen plater konbinatu lehorra eta bi fardelak askatu ere egin gabe joan zen ordaintzera “Ez naiz lasai egongo aireportura iritsi arte”. Hamalau euroak barra gainean utzi eta tabernariari aireportura nola joan ba ote zekien galdetu zion.
-No – “Hau ere kaza batean etortzen da lanera… Hemen alboan duzun neska bat aurkeztea nahi duzu? Ondo eramango zinatekete…”
Hala ere, neska lehorrak baino gehiago lagundu zuen gizon lehorrak. Aldirietako trenen informazio leihatilara joateko gomendatu zion, han lagunduko zutela. Buelta pare bat eman eta amona nola ez, lehor bati galdetu ostean, iritsi zen tabernariak esandako lekura “Benetan! Zer geratzen zaio Bartzelonan jendeari!?”.
Santseko geltoki erdian zegoen aldiriko trenen informazio gunea eta bertan lauzpabost bat leihatila zeuden. Lehen aldiz, bera bezain galdu zein kargatuta zebilen jendea ikusi zuen Txominek inguruan eta hasiera batean poza eman bazion ere, ilara ederra jasan behar izan zuen hain pozik senti arazi zuten motxileroen erruz “Lastima munduko tonto bakarra ez naizen…”. Leihatilara iristean aireportura nola iritsi galdetu zion beste aldean zuen emakumeari eta honek ederki azaldu zion egin behar zuena. “Hau ez da Bartzelonakoa…”. Profesional atseginak esan zionagatik gure aldiriko trenen antzeko zerbait zen Rodalies de Catalunya izeneko tren bat hartu behar zuen eta handik hiru geltokira topatuko omen zuen aireportua. “Hiru geltoki? Eskerrak ez dudan taxirik hartu…” Tiketik ezin omen zion berak saldu eta hogei bat metrora zegoen makina batzuk seinalatu zizkion Florence Griffith Joynerrena zirudien azkazal amaiezin batekin. Eskerrak eman eta makinetara abiatu zen abenturaren lehen fasea gainditu zuenaren sentsazioarekin.
Hala ere, falta zitzaion apur bat horretarako. Makina deszifratzen lanak izan zituen eta berau erderaz jartzea ere kostatu zitzaion. Horretan ari zela, alboan zuen gizon arraro batean zentratu zuen begirada. Txomini zuzenean begira zegoen eta ez zuen batere itxura onik. Suncampa eta Quechua ondo heldu eta makinarekin borrokan jarraitu zuen. Azkenean, uste zuena baino askoz ere sinpleagoa zela konturatu eta tiketa erostea lortu zuen. “Gauzak lasaitasunez eginda, ez dira hain zailak suertatzen askotan artaburua…”. Gizon arraroa bilatu zuen begiradarekin eta oraindik begira zuela konturatzean ziztu bizian sartu zen laugarren nasara eramango zuen tunelean.
“Gertuago nago. Gertuago Islandiatik”
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela non-original soundtracka.
Bat eta Bat (2014/05/16)
Mikel Alvarez
Badakit bidaiazale amorratua zarela Jon, eta horren froga dira zure pasaporteko hamaika zirriborroak. Gainera, ni baino ausartagoa izan zara beti arlo horretan. Hala ere, itxaropena dut Europan zehar bidaiatua zarela eta, hala bada, garbi daukat behin baino gehiagotan pentsatuko zenuela «hauek gu baino aurreratuago daude» errepikakor hori. Gauza askorekin gertatu izan zait Europara zaharrera bidaiatu dudan bakoitzeko, baina bada gauza bat jende gehiagori ere entzun diodana. Eta zer da? Ba gizaseme alferrena ere zoriontsu egingo lukeen garraio publikoa! Merkea eta txartel-zulatzaile gabea! Nola da posible? Ba bai, jendea autobus, tren, metro edo tranbian sartu eta bere borondatez ordaintzen du!
Sinestezina… Hemen horrelakorik jartzea pentsatzen dugu halakoetan, baina ez dugu garbi ikusten. Ederra izango litzateke bai, baina ezinezkoa. Zuk uste hemen inork tren txartel bat ordainduko lukeela derrigortuko ez balute? Ba nik, garbiago dut egunero, ez. Are gutxiago bosgarren edukiontzia erabiltzeagatik hobariak eskaini eta marroietik txartela pasatzen dugunean, gure ekintza zenbatu ondoren zakar poltsa bakarra
berdera botatzeko. Edo TAOa dela eta, alboko herrian (merkeagoa delako) erroldatua genuen autoarekin egoiliar txartela lortzeko zer egin behar dugun galdezka gabiltzanean… Ez dugu barkamenik Jon.
Jon Artola
Demontre Mikel, baina jendeak guzti horiek egiten al ditu ala? Zeinen inozentea naizen alajaina! Ikusten dut xoxak aurrezteko aukerak galdu eta galdu nabilela egunero. Arraioa, herriko aberatsenen artean nintzateke honezkero!
Edo beno, agian… agian ez, ezta Mikel? Zaborrengatik urtean 20 euro aurreztuz behintzat, gaur egungo maila berberean nengoke gutxi asko. Ikaragarria da bai, jendeak horrelako trikimailuekin herrikideei iruzur egitea eta ondoren, auto, telefono, aseguru edo argi indarretan multinazionalei horrenbesteko erreparorik gabe eta agian konturatu ere egin gabe, hilean 5 edo 10 euro gehiago ordaintzea.
«Lehen ere nahikoa zerga ordaintzen ditut», «besteek ere egiten dute» edo «niri ezer esan aurretik sar daitezela ustelkeria kasu handiekin» bezalakoak pentsatuz justifikatzen du jendeak bere burua (azken honetan arrazoiz agian, pikareskaren batura, ustelkeria handiekin konparatu beharko litzateke eta). Baina sorgin-gurpilarekin apurtu beharra dago, azkenean inork ez baitu ezer ordainduko, besteek ordaintzen ez dutelako.
Eta beno Mikel, behin berriketan ari garela, nola du izena aurrekoan deskargatzeko gomendatu zenidan musikariak? Izan ere, estreinatu berri den pelikula bat online ikusten nengoen eta ez nuen inon apuntatu. Badakizu, «lehen ere kulturan nahikoa ordaintzen dut», etab.
Berezko zutabea, Goiberrin.
Finlandia (1. atala) – 1.12
Trena Santseko geltokian sartu eta Txomin eta bere bi fardel maite eta pisutsuak nasara jaitsi ziren apur bat kostatu bazitzaien ere. Behin trenetik kanpo, motxilak lurrean utzi eta geltokia bere osotasunean begiratu zuen katedral bateko lanak begiratzen dituen jubilatu baten moduan. Bai, berak uste zuena bezain handia zen “Desiatzen nago hemendik ateratzeko…”. Aireportura nola joan pentsatzen hasteko ordua zen eta laguntza bila nasa osoa zeharkatu zuen begiradarekin. Halako batean, Zumarragako geltokiko bi lagun koadrodun konjuntatuak ikusi zituen trenetik ateratzen.
-Aupa! Barkatu. Aireportura al zoazte? – Diru eske datorren bati moduan begiratu zioten biak. “Nik beraiek bai baina beraiek ez naute ikusi Zumarragan”– Barkatu, nahiko galduta nabil eta maletekin ikusi zaituztedanez…
-Ba bai, bagoatz baina ez hemendik bi egun arte. Bartzelona ezagutu nahi dugu lehendabizi – Defentsa aurpegia irriparre batean bilakatuz.
-Eta badakizue nola joaten den?
-Ba ez, sentitzen dut. Orain taxi bat hartu behar dugu – Ixilik zegoen koadrodunak eskua goxotasunez heldu zion hizketan ari zenari eta honek maitasun begirada bat itzuli zion, “Bai, lagunak baino gehiago dira”.
Eskerrak eman eta agurtu ostean Suncamparen pixuak oreka galdu arazi zion Txomini. Informazio panel bati helduz saihestu zuen lurra musukatzea, “Zuetaz potroetaraino amaitu behar dut… Dagoeneko ez banago… ”. Bidaia luze eta ertainetako zonaldetik atera eta anabasa hutsa zen Bartzelonako tren geltokiaren sarreran agertu zen. Eguerdiko ordubatak hogei gutxi ziren eta jendez lepo zegoen Santseko geltokia. Alde batetik bestera mugitzen ziren guztiak haize korronte ezberdinek gidatuta moduan aldamenetara begiratu ere egin gabe. Youtuben ikusitako Bombay edo New Delhiko trafikoaren inguruko bideoak etorri zitzaizkion burura Txomini, “Gezurra dirudi beraien artean tupust ez egiteak…”. Eskerrak ordea bera agertu zen kaos ordenatu hura apur bat animatzeko. Gainontzekoek ez bezala, Txominek ez zekien nora joan behar zuen ere eta ez zuen haize korronte bati jarraitzeko modurik. Suncamp handia bizkarrean eta Quechua txikia bularrean jarrita informazio bulego baten kokalekua adieraziko zion i-dun kartel baten bila hasi zen “Uste dut horrelako zerbait ikusi nuela Paco Martinez Soriaren filma batean…”. Bidean, autotxoke baten moduan sentitu zen bata eta bestearekin talka eginez, “Joño! Horrekin ez dut talkarik egin oraindik, banoa berarengana…”.
Informazio kartelak altueretan egon ohi dira beti eta horrek bi ondorio nagusi izaten ditu. Batetik, oso erosoa dela urrunetik ere ikusten direlako eta bestetik, erantzun bila zerura begira zoazen bitartean ez duzula nondik zoazen ere ikusten. Amore eman eta taxi bat hartzea ere pentsatu zuen une batean baina ez zen bidaia ausart hura hasteko modurik egokiena izango “Animo Txomin hostia!“. Behingoz bere kabuz nahi zuena egiteko gai zela erakutsi nahi zion bere bururari eta une hartan taxi bat hartzeak, partidako lehen minutuan bere helburu guztiak zakarrontzira botatzea ekarriko luke.
Ez zekien aireporturako bidea autobus, tren, edo metroz egin behar zuen eta bazpadaere, geltoki kanpora irten zen. Goizeko hamar graduek goruntz egin zuten goizean zehar eta Lorentzo gogor egurtzen ari zen kanpoaldean. Autobus paneletan informazio bila hasi zen baina han ez zuen aireportu hitza inon topatu. Geltokira sartu eta autobus enpresa baten informazio postu txiki bat topatu zuen.
-Buenas. Me podría decir como llegar al aereopuerto?
-En autobus no. – “Oleeeee! Maja, maja, maja!”
-De acuerdo. ¿Pues me podría indicar cómo hacerlo? – Asko kostatu zitzaion aurpegi atsegin bat mantentzea eta zer demontre, ez zuen lortu.
-No sé –Aurpegiko muskulo bakar bat ere dantzan jarri gabe.
Neska hura egunero lanera kaza batean etortzen zela pentsatu zuen orduan Txominek. Paraxute batean askatzen zutela goizero Santseko geltoki gainean eta etxera itzultzeko eskailera bat botatzen ziotela. Honek ordea, Ikerrek ez bezala, ez zuen han lagunik sekula egingo. “Nola ez du ba jakingo aireportu puta horretara nola joaten den!?”
-Muchas gracias maja…
Miss Simpatía ahaztu eta desinformazio postu madarikatu hartatik urrundu zen. “Duten Ezjakintasunaren kateak suntsitu gutxienez nonentzat… Merezi duzun ez dakidan arren…” Halako batean, gosea sartzen ari zitzaiola konturatu eta kanpora irten zenean topatu zuen taberna txiki batez gogoratu zen. Bertara abiatu eta bi fardelak ondo helduta zituela sartu zen tabernan.
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela non-original soundtracka.
Assassin’s Creed eta Final Fantasy gustoko izan zuten jokalarien eskutik hemen da Game Of Thrones, bideojokoa
Filma edo telesailetatik ateratako bideojokoak ez dira normalean joko onak izaten (sekula ez esateagatik). Filma edo telesailaren booma baliatu nahi izaten dute eta korrika eta presaka prestatzen dituzte estreinaldi edo denboraldi berri baten hasierarekin bat egiteko. Horren froga garbia da PS3aren azpiko tiraderan gordea dudan LOSTeko… Bideojokoa? (vaya koñazo…).
Ba nahiakoa da! Altxatu gaitezen industriaren aurka eta exijitu ditzagun jatorrizko produktuaren mailan dauden bideojokoak! Beno, ez dut uste kasu gehiegi egingo digutenik baina pasa den astean galdera bat etorri zitzaidan burura Assassin’s Creed IV Black Flagen jokatzen ari nintzela. Zergaitik ez du inork Game Of Thronesen (edo Tronu Dema MartinJulianen unibertsoan) inguruko jokurik egin? Google orakulura jo nuen erantzun bila eta bertan jakin nuen izan badela Game Of Thrones ardatz moduan duen bideojoku bat. Hala ere, eskaintzen dioten nota ikusi besterik ez dago hasieran aipatu dudan joera horri jarraitzen dion putamierda bat dela ikusteko.
Game Of Thrones telesail arrunt bat baino gehiago da eta atzetik dituen liburuak (bost orain arte) dira horren erantzule. Lehen liburua, telesailari izena ematen diona (liburu sagak A song Os Fire and Ice baitu izena) 1996an argitaratu zuen George R. R. Martinek eta gaur egun bizirik jarraitzen du, bai istorioak eta baita Martinek ere (eta ez dadila hil zazpigarrena idatzi aurretik mesedez…). Horregatik, ez zait iruditzen hainbesteko presa zuenik saga honentzako bideojoko bat prestatzeak eta merezi zuela, denbora gehiago hartu eta produktu duin bat eskaintzeak. Ez dakit bideojoko ingeniariren batek blog hau irakurriko ote duen baina badaezpada ere, banoa nire proposamenarekin.
Esan bezala, Assassin’s Creeden azken alean jokatzen ari nintzela bururatu zitzaidan ideia hau (eta azkena izango da hurrengoa PS4rako soilik egingo baitute. Putakumeak…). Nire bideojoko gogokoena da Final Fantasy sagakoekin batera eta zortekoa izan naiz orain arte (bai, orain arte.. Putakumeak mila aldiz!), bilduma luzeak izan direnez, hamaika ekoizpenez gozatzeko aukera eskaini didatelako. Bideojoko batek izan behar duena dira bi frankizia hauek nire uste apalean eta hortik joko nuke mundu mailako arrakasta izango litzatekeen Game Of Thrones hau gorpuzteko.
Istorioa:
Gure protagonista etxe txiki bateko aita gaztea litzateke. Jokoak familiaren abizena, leloa eta armarria pertsonalizatzeko aukera eskainiko liguke ezertan hasi aurretik. Historioa Ned Starken heriotzaren ondoko bost erregeen gerraren hasieran kokatuko litzateke. Gregor Clegane eta bere gizonak krudelkeriaz ari dira herrixka eta gaztelu txikiak suntsitzen eta gure protagonista hauetako bateko jauna da. Bere emazte eta alaba bortxatzen dituzte bera eusten duten bitartean begira dutela. Ondoren, buruan kolpe bat ematen diote eta konortea galtzen du. Esnatzean, gazteluan ez dago inor bizirik. Hori gutxi balitz, bi emakumeen buruak piketan jarriak daude atarian (ez naiz ni, liburua horrelakoa da). Bizirik utzi dute bere porrota, ahultasuna eta galera bizitza guztian zehar sufritu ditzan eta asmatu dute. Lur jota dago eta noraezean gaztelutik irteten da negarrez eta nora doan ere jakin gabe. Basora iristen da eta bertan, eguzkia ezkutatzean, hotzez dardarka eta gosez konortea galtzen du berriz ere zuhaitz baten magalean bere buruaz beste egiteko beste aukerarik ez duela erabakitzen duenean.
Halako batean ordea, lurretik altxa eta nonbaitera eramaten dutela konturatzen da sukar-amets artean. Kobazulo batean esnatzen da eta ile gorriko gizon bat hizketan hasten zaio. Myrreko Thoros da, armarri gabeko ermandadearen eskuetan dago. Beric Dondarrion eta konpainiak bere istorioa entzun eta borrokan erakusten diote, defendatzen, eta are garrantzitsuago dena, bere mendekua prestatzen.
Ermandadea utzi eta Westeroseko lurretara ateratzen da bere familia akabatu dutenei egin dutena itzultzera. Trama honi esker liburu zein telesailak kontatzen dizkiguten trametan barneratuko eta bertako pertsonaia eta lurraldeak ezagutzen joango da. Pixkanaka, Gregorren ekintzak errege baten agindu edo utzikeriaren ondorio izan direla ikusiko du eta ez du nahikoa izango Clegane anaietatik nagusiena akabatzearekin.
Horretaz gain, ezagutzen goazen lurralde eta pertsonaiek jokoa amaitzeko derrigorrezkoak izango ez diren bigarren mailako tramak eskainiko dizkigute.
Joko eremua:
Izan gaitezen anbizio handikoak! Zein joku eremu? Ba Westeros, Essos eta Udako Irlak (Sothoryos eta Ulthos alde batera utziko ditugu). Alde batetik bestera ibiliko da bere mendekua gauzatzeko beharko dituen objektu, irakaspen edo lagun bila eta aitzakia horrekin liburuko unibertsoa ahal bezain hobetoen ezagutuko dugu.
Mapa, mugatua izango da joko hasieran eta ardatz nagusian aurrera goazela, eremu berriak eskuragarri izaten joango gara. Eremuak zabaltzen goazen eran, nahi dugunean itzuli ahal izango gara bertara eta bertako altxor, bigarren mailako misio eta lorpenak (munstroak barne) burutu ahal izango ditugu.
Eremu batetik bestera mugitzeko garraio bat beharko dugu Game Of Throneseko planeta handiegia baita. Erreinu ezberdinak eta tarteko hainbat puntu egongo dira eremu jokagarrien artean baina bideak ez ditugu ezagutuko. Hoberena, garraiobideak kontratatzea izango da. Dirua beharko dugu leku batetik bestera mugitu ahal izateko. Hauek karabana edo gurdiak izango dira.
Tresnak:
Tresna nagusiak armak izango dira eta uneoro eta jokua geratu gabe aldatu behar izango ditugu, Assassin’s Creeden kurtsoreei esker aldatu daitezkeen moduan. Bestelako objektuak ere modu berean erabili ahal izango ditugu baina ezin dugu jokoa abentura grafiko batean bilakatu. Ezin ditugu orduak eta orduak pasa ate edo erronka bakoitzean zein objektu erabili behar dugun asmatzen.
Zerbait behar denean automatikoki tresna hori erabiltzeko eskatuko digu jokoak, erritmoa berebizikoa da.
Borroka:
Berebiziko garrantzia duen arlo bat da hau halako bideojoko batean eta oraingoan ere eredua Assassin’s Creed izan behar da. Hala ere, borrokatzeko moduari dagokionean sinpleegia da batzuetan Ubisoften jokoa eta horregatik, borrokarako mugimendu kopurua handituko genuke. Ez dadila errazegia izan baina ezta Skyrim bat ere.
Ondo egongo litzateke mugimendu ezberdinak izatea eta jokoan aurrera joan ahala hauek desblokeatzen joatea.
Pertsonaiaren garapena:
Kasu honetan Final Fantasy hartuko genuke eredu moduan. Borroka edo lorpen bakoitzarekin gure pertsonaia mailaz igotzen joango litzateke eta hobetzen joan ahala, gaitasun ezberdinak lortu eta hobetzen joango litzateke.
Rol joko baten moduan funtzionatuko luke baina joko mota horiek bezain konplexua izan gabe. Halakoetan lan gehiegi ematen du pertsonaia zein armak hobetzeak eta horrek jokoaren erritmoa asko moteltzen du. Game Of Thrones honek azkarra izan behar du. Armak armak dira eta listo, hobeago bat nahi izanez gero, erosi edo lapurtu hildakoren bati.
Musika:
Blog hau ezagututa, ezin genuen arlo hau planteamendu orokorretik kanpo utzi. Egia esan, post hau idazten ari nintzela Sigur Rosen Kveikur entzuten aritu naiz eta buruan dudan jokoaren izpiritua ederki islatzen duela iruditzen zait. Are gehiago, telesailerako egokitu dute Rains Of Castamere honen ondoren.
Ba luze joan zait azalpena eta orriak bete ahala uste nuena baino askoz frikigoa naizela konturatu naiz… Itxaropen bakarra geratzen zait. Zuk, bideojoko ingeniari euskaldun jator horrek, nire ideiak hartu eta urte bete baino lehenago joku hau garatzea. Badakit denbora gutxi dela halako joko bat gorpuzteko baina bestela, PS4rako aterako dute eta ez dit ezertarako ere balioko…
Finlandia (1. atala) 1-11
BRUUUUMMMM… The Suburbs hastearekin bat ikargarrizko jauzia eman zuen Txominek. Begiak ireki eta alboan zuen amona irriparre batekin begira zuela konturatu zen “Bidaia kide berria dut. Ez dut uste alboan nuen emakumea hainbeste zahartu denik hain denbora gutxian…”. Konplizitate keinu batekin erantzun eta iPodaren bolumena jaitsi zuen. Kanadarren diskografia osoa hasieratik jarri zuen berriz ere lo hartu aurretik eta bazirudien azken lanak askoz bolumen indartsuagoa zuela “Ia bihotza ere atera zait ahotik”. Garai batean, disko guztiek bolumen antzekoa izaten zuten gutxi gorabehera baina azkenaldian, diskoak kalitate hobean argitaratzen dituztelako alde batetik, eta saretik jaitsitakoen kalitatea negargarria izan daitekeelako bestetik, behin baino gehiagotan hartzen zituen halako sustoak. “Kopia guztiak legalki jaisten hasi beharko naiz… Edo guztiak piratak… kar kar kar”.
Karpetatxo berdea Quechua txikitik atera eta aurretik zuen bidaiaren egitaraua gainbegiratu zuen. Hamabost egunetarako joan behar zuen Islandiara eta nahiz eta bidaiako xehetasun guztiak aztertu ez zituen, ia oporraldi osoan non lo egingo zuen lotua zuen. Lau gau Reykavikeko Reykjavik City Hostelean, hiru gau Akureyriko Youth Hostelean, beste bi Kopaskerreko hostelean, hiru gau libre han bertan erabakitzeko zer egin eta azken bi gauak Reykavikeko City Hostelean berriz ere. “Hostel atsegina izatea espero dut…”.
Lehiotik begiratu eta Bartzelonara iristen ari zirela konturatu zen. Hiria zain zuen monstruo baten moduan irudikatu zuen. Santseko geltokitik aireporturako lotura konplexuegia ez izatea espero zuen. Hegazkina gauerdian zuen ordea eta horrek denbora eta lasaitasuna eskaintzen zizkion. Hala ere, eta kontuan izanik behin Olaberriatik autoan atera nahian galdu zela, bere lasaitasuna ez zen erabatekoa, “Zer ez zaio gertatuko Bartzelonan Olaberrian galdu denari…”. Mugikorra poltsikotik atera eta hamabiak eta hogeita bost minutu zirela ikusi zuen, mezu bat zuen. Iker zen, bidaia ona izan eta aurretik zituen egunetan ederki pasatzea opa zion. Eta nola ez, ez galtzeko “txurroa bustitzeko” aukerarik. “Bakoitza berearekin…”
Iker eta Aitzol Albariñoaren festan zeuden Cambadosen. Aitzolek unibertsitate garaian ezagututako galiziar xelebre batek gobidatuta joan eta parranda ederrak botatzen ari omen ziren bertan. “Ez gara ez parrandarik gabe geratuko… Ez Beasainen, ez Cambadosen eta ezta Gobiko Basamortuan ere…”. Beno, Txomin eta Aitzolek parranda. Ikerrek ligatu ere egingo luke Gobiko Basamortuan. Nahiz eta haurtzarotik ezagutu, egunero harritzen zuen tipoa zen Iker. Batzuetan, lotsaz lurra noiz irekiko zain uzten zuten astakeriak botatzen zituen baina beti, zutik erori eta neskaren bat ondoan zuela amaitzeko abilezia zuen, “Ez dut sekula ulertuko…”. Apostu egingo luke irla bakarti batera paraxutean iritsiko balitz ere lagunak egiten amaituko lukeela, “…edo lagunak baino gehiago…”. Aspaldi utzi zion Ikerrekin parrandak buruz-buru botatzeari. Ez dago parranda lagun okerragorik goizeko ordubietan bakarrik uzten zaituena baino.
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela non-original soundtracka.
Badator TAOa! Prest?
Astelehenean jarriko da indarrean TAO sistema Beasainen eta erabaki honek, Goierrin eman den hondakinen iraultza-iskanbila-eztabaidaren antzeko sentsazioak sortu dizkit barnean azken asteetan. Sentsazio horiek kontraesanak besterik ez dira. Kontraesan maiteak kontraesanak gauza ona direlako! Beti ere, zure barnean identifikatzen dituzunean. Alde batetik, egoera bat objektibotasun gehiagoz aztertzen laguntzen dute eta bestetik, oraindik erabat itsututa ez zaudela erakusten dizute. Hori dela eta, nire barnean dabilkidan eztabaida plazaratzea gustatuko litzaidake gaurkoan The Indezents honetan.
Kontraesanak diot, lehen kolpean, nire herrian autoa aparkatu ahal izateagatik ordaindu behar izatea, ez zaidalako bidezkoa iruditzen. Kalea beti izan da herritarron eremu komun bat, guztiona, errespetuz eta eskuzabaltasunez erabiliz gero, guztion eskura egon dena. Hortxe dago ordea lehen kontraesana; errespetu eta eskuzabaltasunean hain zuzen ere. Hortxe ikusten ditut harremanean gainera TAOaren kontua eta hondakinen iskanbila.
Badira gauza batzuk sen arruntekoak besterik ez direnak. Planeta zaintzeko, zaborra sailkatu behar da eta herritarron egunerokotasuna errazteko, disuasio-aparkalekuetan utzi behar da autoa egun osoan ez baduzu erabili behar. Hori bezain sinplea da baina bai batean, eta baita bestean ere, gure gibelaren pisuak gure zentzutasunak baino indar gehiago du. “CAFera lanera noa goizero eta Mataderoan uzten dut autoa” (Benetan, ez dago nahikoa aparkaleku CAFen bertan?). “Segurarra naiz eta trenez noa Donostiara lanera egunero, ba autoa Gernika Pasealekuan uzten dut goizeko zazpietan eta arratsaldeko zazpietan hartzen dut“. Bi adibide besterik ez dira baina tamalez, jende kopuru ikaragarri batek jarraitu ditu praktika hauek urteetan zehar. Bitartean, Bernedoenea (disuasio-parkina), oinez, CAFetik zazpi minutura eta tren geltokitik seira dagonea (konometratu egin dut) autoa uzteko lekuz josita.
Kexak entzuten ditugu egun hauetan kalean TAOaren inguruan baina zaborrarekin bezela, aurretik gauzak behar den moduan egin izan bagenitu, agian, ez litzateke momentu hau iritsi ere egingo. Ez naiz sekula derrigortzearen aldekoa izan, kontrakoa ere esango nuke! Baina benetan, ez dago inon gu baino gibel-haundiagorik. Otsoari hortzak ikusi arte guztiaz paso egiten dugu eta gero, gerokoak… (Zahartzen ari naiz bai…).
Hala ere, badira TAOaren ezarketa honetan oso garbi ikusten ez ditudan bi puntu. Beno, lehendabizikoa, bigarrena abuztuko zeru bat baino aratzago baitaukat. Goazen pixkanaka. Bernedoenea aipatu dut disuasio-aparkaleku moduan eta horixe da sistema honi ikusten diodan hankarik motzena. Bernedoenea dela alegia, herrian dugun disuasio-aparkaleku bakarra. Aparkaleku hori gainera, anbulatorioaren eremuan kokatzen da eta anbulatorioak berez, badu dagoeneko kontuan izan beharreko auto joan-etorri bat. Azken urtean, ez da dagoeneko lehen bezain hutsik ikusten eta goizetan gehienbat, aparkaleku amaierara arte joan behar izaten da autoa bertan uzteko. Herrian TAOa jarri eta lehen Matadero edo Gernika Pasealekuan autoa uzten zutenek, ordaindu behar ez izateko Bernedoeneara jotzen badute, xurgatuko al du bertaratuko den auto samalda anbulatorioko aparkalekuak? Zalantza handiak ditut. Kontua da, esan bezala, Beasainen ez dagoela aparkaleku gehiago kanpoaldean eta lekurik ere ez dagoela besterik egiteko. Zein da B plana Bernedoeneak gerturatzen zaizkion autoekin ezin badu? Konponbide zaila ikusten diot.
Bigarren puntua, abuztuko zeru bat baino aratzago ikusten dudan hori (poetiko esnatu naiz gero eh?) egoiliar txartelaren kontua da. Azkenean 40 euroan jarri dute eta egokia iruditzen zait kuota. Arazoa beste leku batean ikusten dut. Nik pertsonalki, beste askok bezala, ez dut garajerik. Lanetik atera eta ordu erdi baino gehiago pasa behar izaten dut autoa aparkatu nahian (eta ez zait axola izaten etxetik zazpi edo zortzi minutura aparkatzea). Hori horrela, TAOa indarrean jarriko zela entzun nuenean poztu egin ninduen erabaki horrek, derrigorrez, kalean aparkaleku libre gehiago izatea ekarriko zuelako. Zergatik? Ba badelako oso ongi ulertzen ez dudan fenomeno bat. Bada jendea, garajea izan eta autoa kalean uzten duena (helduiok honi!). Kalea autoz betea ikusten dugu beti beasaindarrok, hori da bere egoera naturala baina azti! Elur edo kazkabar arriskua dagoenean, autoak kaleetatik desagertzen dira. Hau da, askok eta askok, autoa kalean dute baina badute non utzi. Zer esan nahi du honek? Ba CAFera edo trenaren bila joan eta autoa kalean uzten dutenak bezain gibel-haundiak direla. Lehendabizikoak arrastoan sartu nahi ditugu baina badirudi bigarren hauei bizitza barkatzen diegula. Nola? Ba garajea izanda ere, egoiliar txartela eskuratzeko aukera eskainiz. Eta zergatik galdetzen dut nik. Argudio ezberdinak entzun ditut baina ez nau bat berak ere konbentzitu. Are gutxiago, TAOak atzean duen mugikortasun zein eskuzabaltasun aldarrikapenei jarraiki. Egoiliar txartel bat garajerik ez duen auto bakoitzeko, hori izan beharko litzateke neurri egokia. Are gehiago, zentzudunak izanda, etxe hutsen aurka ari garen bezalaxe, garaje hutsen aurka ere aritu beharko ginatekelako etxe bat erosi ezi duenari kalte egiten dioten moduan, garajerik erosi ezin dugunoi ere kalte egiten baitigute.
Ez dut uste post honekin ezer konpondu dudanik baina nire buruan ideiak apur bat ordenatzeko balio izan dit behintzat. Astelehenean hasiko da TAOaren festa eta egia esan, ordura arte ezingo dugu ziurtasun osoz esan erabakia ona edo txarra izan den eta ezingo dugu jakin aurretiko beldur hauek errealitate bilakatzen ote diren. Gauza bat ordea garbi daukat, orain arte gaizki egiten genituen gauzez konturatzeko balio badu gutzienez, ongi etorria izango da TAO santua.
Finlandia (1. atala) – 1.10
…
Familiaz eta neska ohiaz agurtu da hogeita hamar urtera iristen ari den ingeniaria. “Orain ezin ginen batera egon maitea…” dio. Sorgin puxka… Planeta berrirako bidean jarri da beste 9.999 kiderekin batera. Iristean, planeta berri bat eraikitzen hasi dira, sostengarria eta norberarekiko zein besteekiko errespetuan oinarritutakoa. Agurtzean, espazio-ontziko txoferrak urte asko barru arte itzuliko ez dela jakinarazi die.
Hortik aurrera, betikoa; planeta berriko arriskuak, botere lehiak, sistema hautatzeko iskanbilak, (demokrazia, batzar bidezko sistema, liberalismoa, estatuaren partehartzea…), momentu emotiboak, beste norbait salbatzeko hiltzen den lagun zintzoa (beltza nola ez, Hollywooden bezala), mundu berrian aberastu nahi duen gaiztoa (nola ez, amerikarra eta zuria!), gaiztoaren porrota, “boy meets girl”, bizi luze bat elkarrekin, seme-alabak, billobak…
Gizarte zintzo bat eraikitzea lortu dute azkenean. 78 urte ditu gure protagonistak eta denborarekin lider karismatiko moduko zerbaitean bilakatu da. Halako batean, zientzialariek kantzerraren aurkako sendagaia aurkitu dute planeta berriko landare bati esker!
Egun batean, bere emaztea izan den irakasle indiarraren (puntuduna, ez lumaduna) hiletan dagoela planeta berriko zeru berde eta hiru eguzki urdinei begira, espazio-ontzi ikaragarri bat agertzen da.
Bertatik, planeta berrira ekarri zituen txofer berbera irteten da. “Nola?”. Ez, bere semea da, ohore bat omen zen beretzat bere aita zenak egindako bidaia berbera egitea (ze polita…). Bidai kide bat bakarrik nahi omen du. Gizarte hartan garrantzitsua den norbait, lurrean planeta berriaren historia kontatuko duena, berrikuntza zein asmakuntzak eraman eta azalduko dituena.
Emaztea galdu berri du eta haurrak koxkortuak daudenez (30 urte dituzte eta ikasketak amaitu dituzte dagoeneko) bere burua eskaintzen du ingeniari zahartuak. Jendea txaloka hasten da eta agurtu egiten dute.
Lurrera iritsi eta espazio-ontzitik ikusten du lurra gutxi aldatu dela. Galaxiarteko kafetera hartatik atera eta bere akatsaz konturatzen da. Gutxi ez! Ez da ezer aldatu, joan zirenetik bi aste besterik ez dira igaro eta txoferra, ez da eraman zituen harren semea, txoferra bera baizik! Esperimentu baten parte izan direla azaltzen diote. Dirudienez, ez dakit ze arrazoi fisiko-kuantiko dela eta, bere etxea izan den planeta urrun hartan denbora azkarrago pasatzen da eta I+G-rako probestu dute koiuntura.
Heroi baten moduan jasotzen dute basean baina ez zaio iruditzen jatorrizko planeta zaharrean lekurik izango duenik. Mesedez nor den inori ez kontatzeko eskatzen die Agentzia Espazialekoei eta bere herriko zahar egoitzan sartzen dute bizitzako azken urteez gozatzeko.
Han nola ez, neskalaguna zenak zaintzen du. “Izorratu dadila!”
AMAIERA
Orain arte, horrela doa Finlandia.
Eta horrela non- original soundtracka.
Finlandiaren inguruko elkarrizketa Goiberri astekarian
Ikusentzunezko Komunikazioa ikasi zuen Mikel Alvarezek (Beasain, 1982) eta egun Goierri Telebistan lan egiten du. Hortik aurrerakoan, bere ametsa ahal den neurrian egi bihurtzen inbertitzen du denbora: online nobela bat egiten, eta berau modu berezian zabaltzen.
Nola hasi zara idazten?
Nire ametsa gidoigintza izan da beti. Pare bat film labur egin nituen karrera garaian, Azken trena eta Xabiertxo. Imajinazioa nire bizitzan konstante bat izan da: oso ondo pasa arazi didana eta arazo bat, era berean. Baina, nola egingo dut nik pelikula bat? Norekin? Nik idatzi dudan gidoi horrek merezi du pelikula bat? Norbaitek jarriko du dirurik hau egiteko? Gauzak ez dira horrela errealitatean, eta horren aitzakian, neure burua frenatzen ari nintzen, zerbait egiteko.
Zergatik orain? Aurrez ere idazten zenuen?
Sei urte neramatzan oharrak hartzen, idazten honetarako. Eta orain egin beharra nuela pentsatu dut. Nire bizitzako une lasai batean nago, eta egoera hau aprobetxatu behar nuen.
Zeren inguruko nobela da?
Gaur egungo Euskal Herrian heldu egiteaz da. Nerabezaro luzatu bat ari gara bizitzen. El guardian entre el centeno liburua gogorarazten dit.
Zerez baliatzen zara hori azaltzeko?
Bi kontakizun uztartzen dira. Alde batetik, Txomin pertsonaiaren Islandiarako bidaiko gertakariak biltzen ditut hirugarren pertsonan eta, bestetik, lehen pertsonako kontakizuna dago, Finlandian. Lehen pertsonan hitz egiten duena ez dakigu nor den, ezta zein momentutan idazten duen ere. Baina Txominen ibilerak ulertzen laguntzen dio irakurleari: Islandiarako bidaiak bizkarrezurra ematen dio istorioa kontatzeko.
Eta nola kontatzen duzu hori?
Modu oso ez ortodoxoan. Ez du zertan hizkera jasoan idatzia izan behar, zuzen… Euskaraz kaka ere egin beharra dagoela uste dut. Gainera, ez daukat egoki idazteko presiorik. Hori bai, euskaraz baliabide literario falta dudala konturatu naiz, baina, kapituluak aurrera doazen heinean, hobeto idazten noala konturatu naiz: working progress egiten ari naiz. Ironia asko erabiltzen dudala uste dut: oso neurea dut. Hala ere, idatziz, ez da hain erraza ironia egitea.
Zu al zara Txomin?
2010ean Islandian izan nintzen hamabost egunez. Despelote publiko bat bada, baina, fikzio punttu bat sartuta, zer den egia eta zer ez garbi ikusi gabe: autofikzioa deitzen zaio orain.
Eta, zer da Finlandia?
Ametsetako lurra da: leku imajinario bat da, egoera bat da, eta han, denak enkajatuko duela uste du. Islandiarako bidaiak bizkarrezurra ematen dio istorioa kontatzeko. Pelikula indie bat da, paper artean trabatuta.
«Ametsetako lurra da, leku imajinario bat da,
eta han denak enkajatzen duela uste du»«Nik ez nioke nobela deituko: zerbait umilagoa da:
online nobela dela esango nuke»
Online nobela dela diozu…
Bai. Nik ez nioke nobela deituko; zerbait umilagoa da: online nobela dela esango nuke. Asteartero zatitxo bat zintzilikatzen dut theindezents.com blogean. Zergatik astearteetan?
Jendeak irakurtzeko aukera gehiago izateko. Asteburuan jende gutxiago ibiltzen da Interneten eta asteleheneko tartea uzten diet kokatzeko. Igandetan prestatzen dut zirriborroa, eta asteartean igotzen dut.
Nobelarekin hasi aurretik, idazteko ohiturarik ba al zenuen?
Lehen ere theindezents.com nire bloga zen eta idazten nuen bai; gustatzen zait. Astean pare bat aldiz edo idazten dut. Tartean, Sustatuk, Sarezko Euskarazko Testurik Onenaren saria eman zidan. Lehen neukan bloga Idoia Aiestaranek egin zidan eta oraingoa, Jazpanako kide nuen Marta Fausek egin dit. Eta gustatu zait, atalak garbi ikusten dira.
Denbora eta gogoa ere behar dira…
Bai. Lanean zortzi ordu egin ondoren, pereza pixka bat ematen du egia esan. Baina, jada hasi naiz eta segi beharrean nago orain.
Blogeko bertsioan loturak eta abestiak sartzen dituzu.
Deskribapenak ez zaizkit gustatzen. Horregatik, hautazkoak dira: nahi baduzu sartzen zara linketan. Sentimenduak musika bidez ere azaltzen ditut. Erreferentzia asko daude. Horrez gain, nire blogera igotzen dudan nobelaren atal bakoitzaren amaieran bideoklip bat sartzen dut, bideoklip hori aurrrez aipatu dudalako, edo bideoklipak nolabaiteko erlazioa duelako idatzitakoarekin.
Mota honetako online nobelarik ezagutzen al zenuen aurrez?
Seguru baten batek egin duela horrelako zerbait nik baino lehen, baina ez dut ezagutzen.
Webgunean zintzilikatzeaz gain, papereko edizioan ere eskura daiteke.
Blurb webaren bidez editatu dut liburua. Nahi adina eros daitezke: ez dut liburu kopuru jakin bat saldu beharrik. Nire blogean eros daitezke 4,50 euroan. Baina, nire helburua ez da saltzea. Nahi ez duenak, Interneten irakur dezake. Hamasei liburutxo izango dira: Islandian (eta Finlandian) pasatzen dituen hamasei egunak.
Halako istorio guztiak nola antolatzen dira?
Ez da erraza. Zaila egiten ari zait. Ondo banatu behar da kapitulu bakoitzean zer sartu. Webgunera igotzen ditudan atal batzuk motzegiak iruditzen zaizkie batzuei, baina zerbaitegatik mozten ditut justu hor. Ez gehiago eta ez gutxiago. Hor bukatu behar dute.
Nork diseinatu du azala?
Azala Ana Fausek egin du eta bere ahizpa da bloga egin didan Marta Faus. Azala, irakurtzen ari zaren heinean ulertzen duzu.
Jatorrizko elkarrizketa hemen.
The Indezents 
