Finlandia
Finlandiaren inguruko elkarrizketa Goiberri astekarian
Ikusentzunezko Komunikazioa ikasi zuen Mikel Alvarezek (Beasain, 1982) eta egun Goierri Telebistan lan egiten du. Hortik aurrerakoan, bere ametsa ahal den neurrian egi bihurtzen inbertitzen du denbora: online nobela bat egiten, eta berau modu berezian zabaltzen.
Nola hasi zara idazten?
Nire ametsa gidoigintza izan da beti. Pare bat film labur egin nituen karrera garaian, Azken trena eta Xabiertxo. Imajinazioa nire bizitzan konstante bat izan da: oso ondo pasa arazi didana eta arazo bat, era berean. Baina, nola egingo dut nik pelikula bat? Norekin? Nik idatzi dudan gidoi horrek merezi du pelikula bat? Norbaitek jarriko du dirurik hau egiteko? Gauzak ez dira horrela errealitatean, eta horren aitzakian, neure burua frenatzen ari nintzen, zerbait egiteko.
Zergatik orain? Aurrez ere idazten zenuen?
Sei urte neramatzan oharrak hartzen, idazten honetarako. Eta orain egin beharra nuela pentsatu dut. Nire bizitzako une lasai batean nago, eta egoera hau aprobetxatu behar nuen.
Zeren inguruko nobela da?
Gaur egungo Euskal Herrian heldu egiteaz da. Nerabezaro luzatu bat ari gara bizitzen. El guardian entre el centeno liburua gogorarazten dit.
Zerez baliatzen zara hori azaltzeko?
Bi kontakizun uztartzen dira. Alde batetik, Txomin pertsonaiaren Islandiarako bidaiko gertakariak biltzen ditut hirugarren pertsonan eta, bestetik, lehen pertsonako kontakizuna dago, Finlandian. Lehen pertsonan hitz egiten duena ez dakigu nor den, ezta zein momentutan idazten duen ere. Baina Txominen ibilerak ulertzen laguntzen dio irakurleari: Islandiarako bidaiak bizkarrezurra ematen dio istorioa kontatzeko.
Eta nola kontatzen duzu hori?
Modu oso ez ortodoxoan. Ez du zertan hizkera jasoan idatzia izan behar, zuzen… Euskaraz kaka ere egin beharra dagoela uste dut. Gainera, ez daukat egoki idazteko presiorik. Hori bai, euskaraz baliabide literario falta dudala konturatu naiz, baina, kapituluak aurrera doazen heinean, hobeto idazten noala konturatu naiz: working progress egiten ari naiz. Ironia asko erabiltzen dudala uste dut: oso neurea dut. Hala ere, idatziz, ez da hain erraza ironia egitea.
Zu al zara Txomin?
2010ean Islandian izan nintzen hamabost egunez. Despelote publiko bat bada, baina, fikzio punttu bat sartuta, zer den egia eta zer ez garbi ikusi gabe: autofikzioa deitzen zaio orain.
Eta, zer da Finlandia?
Ametsetako lurra da: leku imajinario bat da, egoera bat da, eta han, denak enkajatuko duela uste du. Islandiarako bidaiak bizkarrezurra ematen dio istorioa kontatzeko. Pelikula indie bat da, paper artean trabatuta.
«Ametsetako lurra da, leku imajinario bat da,
eta han denak enkajatzen duela uste du»«Nik ez nioke nobela deituko: zerbait umilagoa da:
online nobela dela esango nuke»
Online nobela dela diozu…
Bai. Nik ez nioke nobela deituko; zerbait umilagoa da: online nobela dela esango nuke. Asteartero zatitxo bat zintzilikatzen dut theindezents.com blogean. Zergatik astearteetan?
Jendeak irakurtzeko aukera gehiago izateko. Asteburuan jende gutxiago ibiltzen da Interneten eta asteleheneko tartea uzten diet kokatzeko. Igandetan prestatzen dut zirriborroa, eta asteartean igotzen dut.
Nobelarekin hasi aurretik, idazteko ohiturarik ba al zenuen?
Lehen ere theindezents.com nire bloga zen eta idazten nuen bai; gustatzen zait. Astean pare bat aldiz edo idazten dut. Tartean, Sustatuk, Sarezko Euskarazko Testurik Onenaren saria eman zidan. Lehen neukan bloga Idoia Aiestaranek egin zidan eta oraingoa, Jazpanako kide nuen Marta Fausek egin dit. Eta gustatu zait, atalak garbi ikusten dira.
Denbora eta gogoa ere behar dira…
Bai. Lanean zortzi ordu egin ondoren, pereza pixka bat ematen du egia esan. Baina, jada hasi naiz eta segi beharrean nago orain.
Blogeko bertsioan loturak eta abestiak sartzen dituzu.
Deskribapenak ez zaizkit gustatzen. Horregatik, hautazkoak dira: nahi baduzu sartzen zara linketan. Sentimenduak musika bidez ere azaltzen ditut. Erreferentzia asko daude. Horrez gain, nire blogera igotzen dudan nobelaren atal bakoitzaren amaieran bideoklip bat sartzen dut, bideoklip hori aurrrez aipatu dudalako, edo bideoklipak nolabaiteko erlazioa duelako idatzitakoarekin.
Mota honetako online nobelarik ezagutzen al zenuen aurrez?
Seguru baten batek egin duela horrelako zerbait nik baino lehen, baina ez dut ezagutzen.
Webgunean zintzilikatzeaz gain, papereko edizioan ere eskura daiteke.
Blurb webaren bidez editatu dut liburua. Nahi adina eros daitezke: ez dut liburu kopuru jakin bat saldu beharrik. Nire blogean eros daitezke 4,50 euroan. Baina, nire helburua ez da saltzea. Nahi ez duenak, Interneten irakur dezake. Hamasei liburutxo izango dira: Islandian (eta Finlandian) pasatzen dituen hamasei egunak.
Halako istorio guztiak nola antolatzen dira?
Ez da erraza. Zaila egiten ari zait. Ondo banatu behar da kapitulu bakoitzean zer sartu. Webgunera igotzen ditudan atal batzuk motzegiak iruditzen zaizkie batzuei, baina zerbaitegatik mozten ditut justu hor. Ez gehiago eta ez gutxiago. Hor bukatu behar dute.
Nork diseinatu du azala?
Azala Ana Fausek egin du eta bere ahizpa da bloga egin didan Marta Faus. Azala, irakurtzen ari zaren heinean ulertzen duzu.
Jatorrizko elkarrizketa hemen.
Finlandia (1. atala) – 1.9
Alde batetik, Gullfoss eta Dettifoss ur-jauziak ikusi nahi zituen, baita Haukadalurreko geyserrak ere eta bestetik, Vatnajökull eta Langjökull glaziarrak. Eta nola ez, Eyjafjallajökull sumendi madarikatu zein ahoskatu ezina “Ikasi behar dut ba izen hori ahoskatzen!”. Apirilaren hamalauan izan zuen erupzioa eta iskanbila ederra eragin zuen mundu osoan. Zortziehun bat pertsona atera zituzten inguruetatik eta inor akabatu ez bazuen ere, aireko trafikoan arazo ederrak sortu zituen. 20.000 hegaldi geratu ziren bertan behera mundu osoan zehar. Hasiera batean Islandiako turismoarentzat negatiboa eman zezakeen gertaera horrek ordea, izotz eta suaren lurraldea mapan jartzea lortu zuen. Erupzioa eta bi hilabetera, inoizko udarik oparoena espero zuten Islandiar turismoarentzat.
Bera ordea, ez zen talde horretako kide sentitzen. Berak ere Eyjafjallajökulleko erupzioaren ostean erabaki zuen bertara joatea baina sumendi ahoskatu ezinak ez zuen eraginik izan erabakian. Islandia aspaldi zegoen Txominen mapan “Lehen diskotik ezagutzen nuen”.
Fantasiazko lekuak ziren derrigorrez bisitatu beharreko leku horiek guztiak; ur-jauzi amaiezinak, ezerezetik agertu direla diruditen glaziarrak, lurretik ura jaurtitzen duten zuloak… Hala ere, bazen leku bat Islandian paraje magiko haiek baino gehiago erakartzen zuena eta inork bereziki gomendatu ez ziona. Leku hori, hiriburua bera zen, Reykjavik.
Herri handi eta hiri txikiak gustatu izan zitzaizkion beti Txomini eta hortxe sentitzen zuen erosoen bere burua. Reykjavikek 119.000 biztanle besterik ez zituen “Donostia eskandinaviar bat”. Ikaragarrizko bizia zuela irakurri zuen nonbait, kale guztietan kultura apur bat topatu zitekeela eta bazuela argazkietan hauteman ezin daitekeen zerbait. Asko erakartzen zuen Reykjavikek, are gehiago udan izaten duten klimarekin, hamalau gradu eta zerua aratz, “Paradisua…”. Garbi zuen gainera hiriburura iritsi bezain pronto nora joan behar zuen. Bere lehen geldialdia Hallgrímskirkjako eliza izan behar zen. Ez zen batere elizkoia inondik inora ere baina leku hark magia berezia zuen beretzat. Argazkietan besterik ez zuen ikusi baina bazekien elizako plazako bankuetako batean eserita etxean bezalaxe sentituko zela. Lotura berezi bat sentitzen zuen leku harrekin eta ez zekien azaltzen zergatik. Reykjavikeko postalik ezagunena zen eliza luterano eder hura eta egia esan, ez zen zaila ulertzen zergatik. Muino baten gainean dago eta hiriko txoko guztietatik ikusi daiteke “Hiria berak zainduko balu moduan”. Europa zaharreko beste eliza batzuekin alderatuta ez da altuegia baina hala ere, Islandiako erakinik altuena da. Aldamenez begiratu ezkero, eliza bat gehiago besterik ez da baina ate nagusiaren parean duen Leif Eriksson, Erik Gorriaren semeari eskainitako estatuatik begiratuta, beste dimentsio bat hartzen du. Hirurogeita hamalau metro eta erdi harri zuri, dorre sendo bat erdian eta bertatik aldamenetara, ia lurrera arte erortzen diren eskusoinu formako bi harrizko hego. Pentsatzearekin bakarrik bertan egoteko grina piztu zitzaion Txomini. Hallgrímskirkjako eliza parean Sigur Rósen kontzertu batez gozatzea zein ederra izango zen amets egin zuen leihotik begiratzen zuen bitartean.
Bat batean, hots ezagunak entzun zituen atzealdean. Nafarroatik irten berriak besterik ez ziren baina harritu egin zuen atzeko eserlekuetan jendea euskaraz hitz egiten entzuteak. Bi eserleku atzerago zeuden bi neska gazte ziren eta hitz egiteko moduagatik nondarrak ziren galdetu beharrik ez zegoen, “Azpeitiarrak zalantzarik gabe”. Oporretara bidean ziren beraiek ere baina Txominek ez zuen entzun nora. Deseroso sentitu zen beste batzuen elkarrizketa entzuten eta bere Ipodeko musikara itzuli zen. Euskarazko hitzik entzungo al zuen zetozen bi asteetan? Moldatuko ote zen ingelesez? “Eskerrak euskaldunak leku guztietan topatzen dituzun…”.
Bakardadeaz pentsatzen hasi eta Bartzelonaz gogoratu zen. Ez zekien zer demontre egingo behar zuen Santseko geltokitik El Prateko aireportura iristeko, “Ezin da oso konplikatua izan… Bartzelona bezalako hiri batek garraiobide ezberdinak ederki komunikatuak izan behar ditu”. Bere burua lasaitzen saiatzen zen baina ez zuen askorako balio izan. Bitxia zen, bi aste igaro behar zituen bakarrik izotz eta suaren lurralde magikoan ingelesez tutik ere jakin gabe, eta beldur gehiago sortzen zion Bartzelonan hamar orduz egoteak.
Urte batzuk lehenago koadrilakoekin Bartzelonara egindako bidaiaz gogoratu zen berriz ere, Rambletatik paseoan sentitu zuen segurtasun ezaz. “Loreak saltzen ari zen amonaz ere ez nintzen fido…”. Esan bezala, herri handi zein hiri txikiak zituen gustuko Txominek eta Bartzelona handiegia zen. “Herri handi eta hiri txikiek kontrolpean dituzunaren sentsazioa eskaintzen dute. Bartzelona kontrolaezina da ordea, edoizein unetan erasotuko zaituztenaren sentsazioa duzu bertan… Hori izango da nire arazoa agian… Dena kontrolpean izan nahi dudala… Nahiz eta ni neu desastre bat izan”.
Bi maleta zeramatzan berarekin eta bidaiarako oso garrantzitsuak ziren gauzak zituen bertan. Beldur zen Bartzelonan igaro behar zituen hamar orduetan lapurreta egingo ote zioten. Zer egingo zuen orduan? “Oporrak porkulo hartzera… Ezin ditut inolaz ere galdu”. Koadrilako Joseba eta Uxune Bartzelonara joan zirenekoaz gogoratu zen orduan. Santseko geltokian ordutegi panel bat begiratzen aritu ziren minutu eta erdian maleta bat ostu zieten. “Ez zait horrelakorik pasako! Pixa egiteko ere ez ditut askatuko…”.
“Ez ditut gustuko hiri handiak…” errepikatu zion bere buruari haserretu berri den haur baten moduan besoak bildu eta estutzen zituen bitartean.
Bagoieko leihotik zelai amaiezinek sortutako zerumugari begira zegoela bere burua psikoanalizatzen hasi zen berriz ere. Oso ohikoa zuen ariketa hogeita bi urterekin psikoterapeuta bat ikusten pasa zuen urte betea eta gero. Zergatik zituen hainbeste beldur? Zergatik sentitzen zuen freno moduko bat egiten zuen guztian? Zerbait egin nahi eta beti topatzen zuen arrazoiren bat “Aitzakiaren bat hostia!” gauzak zeuden bezala utzi eta ezer ere ez egiteko. “Beti geldi, ezer mugitu gabe…”. Haurra zenetik horrelakoa izan zenaren sentsazioa zuen, parkean jolasean, eskolan, unibertsitatean, lanean… Eneritzekin. “Gauzak beste modu batera egin banitu…”
Burua leihotik kendu eta pentsamendu haietatik ihes egin nahian iPoda heldu zuen berriro. Ordu eta erdi inguru falta zen oraindik Bartzelonara iristeko eta beste lokuluxka bat botatzea erabaki zuen.
Orain arte, horrela doa Finlandia.
Eta horrela non-original soundtracka.
Finlandia (1. atala) – 1.7
INGENIARI GALAKTIKOARENA
2012 da baina lasai, ez da mundua amaitu behar, kontrakoa! NASAk, Agentzia Espazial Europarrak edo Soriako Astronomo Elkarteak (Ze axola dio!) planeta berri bat topatu du gure galaxiatik haratago. Sonda zein robot ikertzaile ezberdinak bidali dituzte bertara eta ziurtatu dute han ere, gurean bezalaxe, oxigenoan oinarritutako bizia dagoela. Lurraren tamainaren laurdena du gutxi gorabehera planeta berriak eta ez dago bizitza inteligentea deitu daitekeenik bertan. Bai milaka animalia zein landare mota baina ez tresnarik egin edo erabiltzen duen izakirik.
Proposatzen dutena hurrengoa da. Mundu osoko 10.000 pertsona bidali nahi dituzte planeta berria kolonizatzera. %70 emakumezkoak eta % 30 gizonezkoak (ugalketa errazteko, besterik gabe…).
Mota guztietako jendea nahi dute; hizkuntza, erlijio zein kultura ezberdinetakoak, lanbide zein ikasketa ezberdinak dituztenak (zientzialariak, ingeniariak, kazetariak, filosofoak, argiketariak, iturginak, igeltseroak, artistak…). Ideia, zibilizazio berri bat sortzea da eta bide batez, hango material zein lehengaiekin industria edo medikuntzarako baliagarriak izan daitezkeen esperimentuak burutzea. Posible izango al da gure gizartean jaio eta hezitako 10.000 pertsonek gure planetan egindako akatsak ez errepikatzea?
Gazte gipuzkoar bat da gure protagonista. Mondragoiko Politeknikan ingeniari ikasketak amaitu berri ditu 28 urte bete dituen egunean eta lan bila dabil (Zer? Lasaitasunez hartu du…). Neskalagunak adinekoak zaintzen egiten du lan eta gure protagonista, lan duin bat topatu arte, (kottadua…) neskaren kontura bizi da alokatua duten 35 metro karratuko etxean.
Halako batean ordea, harremana krisi batean sartzen da, neskak segurtasuna behar omen du eta bere soldata xixtrinak ez omen du biak bizitzeko ematen. Amaren etxera itzuliko dela erantzuten dio gure protagonistak “Zuregatik edozer…” Eta neska sutan jartzen da (Ingeniari izateak ez du inteligentzia emozionalik ematen…). Asko maite omen du baina bien artekoa amaitu egin omen da; “Horrela ezin gara batera egon”. Bere bizitzari ekiteko esan eta portalean uzten dizkio maleta, arropa, eskiak, alemaniatik ekarritako garagardo pitxarra elegante eta Playstationa.
Bizitza birplanteatu beharrean da gure ingeniaria eta hurrengo egunean egunkarian irakurtzen du planeta berriaren kontua. Nazioarteko casting bat zabaldu behar dute! Ez da etxera itzultzerik ziurtatzen baina trukean, mundu berri eta hobe bat sortzeko aukera eskaintzen dute!
Gurean jarraitzeko zuen arrazoi bakarra bere bizitzako amodioa zen eta behin hori galduta, ez du ezer sorterrira lotzen duenik beraz diaspora moderno honetan parte hartzeko erabakia hartzen du. Izena ematen eta mutila, ingeniaria, katoliko ez praktikantea, edale amorratua, porro zalea, bideo-jokuetan aditua eta euskalduna izateak 10.000ko talderako ateak irekitzen dizkio. Altxor bat lagin estratifikatuarentzat!
…
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela non-original soundtracka.
Finlandia (1. atala) – 1.6
Egunerokoa itxi eta bolalumarekin batera Quechua txikian sartu zuen trenak zein hots gutxi egiten zuen konturatu zen bitartean. Plaza: 14B, horrelaxe zioen bi aste lehenago renfe.com webgunean erosi zuen tren txartelak eta gustatu zitzaion 14B hura. Trena jendez lepo zen baina bere alboko eserlekuan ez zegoen inor. Suncamp handia eserleku gaineko maletategian gorde eta Quechua txikia libre zegoen alboko eserlekuan utzi zuen. Trenari arreta eskaintzen hasi zen orduan eta ordura arte hartu zituen aldirikoetatik oso ezberdina zela ikusi zuen “A ze elegantzia!”. Hori pentsatu bezain pronto, beasaindarrengan ohikoa den bilaketa errituari ekin zion eta azkar topatu zuen nahi zuena. Bagoi hasierako paretan zegoen ederki torlojututa begietara begiratzen zion eta Alkainen Bittori Irratia gogoratu zion amona baten eserlekuaren gainean. CAF zioen metalezko plakatxoak eta harrotasunez bete zuen Txomin aurkikuntzak. Ez zen sekula bertan sartu baina beasaindar eta goierritar gehienen moduan, CAFeko makina bat langile zituen familia zein koadrilan. Bazuen halako harrotasun bat munduan zehar zebiltzan tren asko eta asko bere herrian eginak zirelako eta oporretan edo kanpoan zegoela, “Beasain hori” non demontre zegoen galdetzen ziotenean, kokotsa altxatuz erantzuten zuen trenen herria zela “Trenak eta Argiñano noski!”. Urte batzuk lehenago koadrila osoa Bartzelonara joan zirenekoa gogoratu zuen orduan. Metroan sartu ziren lehendabizikoan, bere lagun Iker argazki bat eskatzen hasi zen oihuka halako metalezko plaka baten azpian eta CAFeko langile txartela eskuan zuela. “Trenak, Argiñano eta odolkiak!” Ez zen asko beasaindarrek munduan zehar beraien herria goraipatzeko zutena baina nahikoa zen beretzat.
13:40etan iritsiko zen tren beasaindarra Santseko geltokira beraz ia bost ordu zituen aurretik Txominek. Momentuz ez zuen ezer gehiago egunerokoan idazteko eta iPodari heldu zion berriz ere. Agian ez zen une txarra Arcade Fireren The Suburbs berria lehen aldiz entzuteko baina motz antzera geratuko zitzaiolakoan zen “Bost ordu…”. Gainera logura ere sartzen ari zitzaion gizaki guztioi trenetan gertatzen zaigun moduan eta lokuluxka bat egitea erabaki zuen azkenean “Nik uste haurtzaroko haur-kotxeen kulunka gogoratzen digula triki-traka honek… Ez dakit Freudek zer pentsatuko duen honetaz”. Lokartzen joateko, Montrealekoen diskografia osoa jarri zuen martxan. “The Suburbsera iristerako esnatuko naiz”. Jazpanako kotoizko kaputsadun jertsea hartu, eserleku eta leihoaren artean jarri eta begiak itxi zituen burua bururdi inprobisatuan kokatzen zuen bitartean. Neighborhood #3 (Power out) kantura iristerako ametsen munduan murgiltzen hasia zen eta betiko moduan, istorioak asmatzeko probestu zuen argiaren klikaren eta ametsaren hasieraren arteko unea.
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela doa Finlandiako non-original soundtracka.
Finlandia (1. atala) – 1.5
Gogoan dut umea nintzela etxeko egongelan zegoen Larousse entziklopediko Ante – Bapti bigarren alearekin jolasean pasatzen nituela larunbat goizak. Apalaren azpian zegoen kutxara igo eta altxor baten moduan jaisten nuen kalera ematen zuen atearen ondoan zegoen mahai borolobilera. Eseri eta “Banderas nacionales” atalaren hasieran irekitzen nuen. Bandera zalea nintzen. Orain ordea, banderetan pentsatzean, Dut eta Martxel Mariskalen Haize eza kantuaz gogoratzen naiz beste ezertaz baino gehiago. Banderen partaidetza zentzua atsegin nuen. Munduan zehar beste haur bat zegoen bere etxeko mahai borobilean eserita, bere herrialdeko bandera ikustean nik ikurrina ikustean sentitzen nuen berbera sentitzen zuena. Agian, herri bat gehiago besterik ez garela kontura arazteko balio izan zidan horrek nahiz eta, aldi berean, gure partikulartasunak defendatu beharrean gaudela erakutsi. Ez dut uste orduan horretan pentsatzen nuenik…
Oso bakezalea dirudi joko honek baina azkenean bandera haiek guztiekin izugarrizko txapelketak antolatzen amaitzen nuen. Zortzi folio zeloz lotu eta Munduko Futbol Txapelketako koadro bat marrazten nuen. Bertan, hirurogeita lau talde sakabanatzen nituen supermodelo edo jokalari mitikorik gabeko zozketa baten ostean. Kopuru nahiko altua zen munduko txapelketa baterako baina helburu nagusia ahal bezain bandera gehien marraztea izaten nuen. Banan-banan, herrialdearen izenaren ondoan, zegokion bandera marrazten nion eta astero, bandera ezberdinak aukeratzen nituen lehiarako. Beno, Guztiak ez. Baziren sei beti errepikatzen zirenak; Ikurrina alde batetik, eta Norvegia, Suedia, Finlandia, Danimarka eta Islandia bestetik. Ez dakit koloreek edo gurutze desorekatuek zuten errua, baina ikaragarri gustuko nituen iparraldeko bandera haiek.
Gerora, bandera haiekiko maitasunak eta klaseko ilehori bakarra izateak bikingoen kulturarekiko interesa ere piztu zidaten. Behin baina gehiagotan esan izan dut txantxa artean inguru haietako baten batek duela mende asko Beasain Mendin botatako larrualdi baten ondorengoa naizela… Zergatik ez?
Egongelako munduko kopa haien erruz edo haiei eskerrak, munduko bandera gehientsuenak gogoratzen ditut oraindik.
Jakin-mina duenarentzat, lehiak dado baten bidez erabakitzen nituen.
Horrela doa Finlandia orain arte.
Eta horrela, Finlandiako Non-Original Soundtracka.
Finlandia (Non-Original Soundtrack)
Oso garrantzitsua da musika Finlandian eta horrela erakusten du Txominek ia ahoa irekitzen duen bakoitzeko. Horregatik, Online nobelan zehar agertzen den musika nolabait bildu beharrean nintzela erabaki nuen argitaratzen hasi aurretik. Spotify zerrendetan pentsatu nuen lehendabizi (eta prestatuko ditut atal bakoitzaren amaierarako) baina azkenaldian, bideokliparekin lantzen ari naizen lotura dela eta alde batetik, eta eta erosotasunagatik bestetik, Youtuben ere Finlandian ageri diren kantuak biltzen joatea erabaki dut.
Zatitxo bat argitaratzen dudan bakoitzean bertan ageri diren edo pasarteak iradokitzen dizkidan kantuak gehitzen joango naiz helbide honetan bertan. Gozatzea espero dut. Hemen dituzue orain artekoak:
Finlandia (1. atala) – 1.4
Suncamp handia bizkarrean eta Quechua txikia eskuineko sorbaldan, “A ze pisua duten… Bi aste horrela? Baja eskatu beharko dut lanera itzultzean…”. Hankarekin atea erdizka ireki eta zeharka sartzen saiatu zen, Suncampa atean trankatu zitzaion. Geltokitik ateratzen ari zen emakume batek laguntzeko keinua egin zion baina orpoarekin ateari kolpe bat eman eta atetik sartzea lortu zuen ahal izan zuen duintasun guztiarekin.
Trenbidearen azpiko igarobidetik pasa eta bere trena hartuko zen nasara iritsi zen Txomin. Zortea izan zuen eta eskailerak igo bezain pronto topatu zuen eserlekuan ez zegoen inor. Metalezko banku gorri “erosora” bota zituen bere bi bidaia kideak “Bai, zuetaz potrotaraino bukatu behar dut”.
Eserlekuan eseri eta aldamenetara begiratu zuen. Makina bat jende zebilen geltoki txikian zehar. Pare batek aurpegian idatzita zeramaten lanera bidean zirela baina gainontzekoek oporretara abiatzeko itxura osoa zuten, Txominek bezalaxe. Giro alaia sumatzen zen Zumarragako geltokian abuztuaren hiruaren goiz hartan. Ordularira begiratu eta trena iristeko ordu laurden falta zela ikusi zuen. Motxilatik iPoda atera eta bidaia handi honetan entzungo zuen lehen diskoa zein izango zen erabakitzen hasi zen.
Musikarako zaletasun ikaragarria zuen Txominek, apur bat frikia izatera iritsi arte. Zer demontre? Oso frikia! Ezagutzen zuen pertsona bakoitzari kantu bat oparitzen zion eta! Ez zien hartzaileei ezer esaten baina bere buruan “Honentzat, kantu hau” pentsatzen zuen. Pertsona bakoitzak bere doinua zuela defendatzen zuen beti. Itxura edo izaerek ere bere melodia zutela eta egunerokotasunean ezagutzen zuen jendeari, berea biltzea gustatzen zitzaion.
Nerabezaroan hainbat musika taldeetan aritu zen kafrearena egiten Txomin. Instrumenturik jotzeko gaitasunik ez zuen sekula izan baina kantari moduan… Beno, moldatzen zen. Kantua ez zen bere dohainetako bat baina eskenatoki gainean mugitzen zekien eta ederki pasatzen zuen gainera. Hogeita bi urte bete zituen egunean ordea, musika uztea erabaki zuen. Edo berak esaten zuen moduan, “Musikak utzi ninduen ni”. Harrezkero musika entzun, bildu eta musikaz idaztean jarri zituen bere indar guztiak. Inork gutxik irakurtzen zuen bere blog malapartatua baina Txomini ez zitzaion axola. Munduko webgunerik garrantzitsuena izango balitz moduan idatzi eta zaintzen zuen artikulu bakoitza. Musika maite zuen baina are gehiago idaztea eta artikulu haiek, bi maitasun horiek uztartzeko aukera eskaintzen zioten.
Arcade Fireren azken lana bero-bero zuen iPodean baina disko harren lehen entzunaldirako denbora gehiago behar zuela erabaki zuen. Azkenean, Fanfarloren Reservoir izan zen hautatua. “Nola demontre sortu daiteke halako zerbait debut lan batean? Ez dut uste disko honetaz sekula nazkatuko naizenik…”
I’m a Pilot amaitzen ari zela aldameneko bankuan kontu-kontari zebiltzan bi neskek tranzetik atera zuten Txomin. Bost maleta zituzten bien artean eta bostak ziren Txominen Suncampa baina handiagoak “Zer demontre eramango ote dute emakumeek maletetan… Espero dut hauek ere hegazkin baten bila ez joatea oporretarako dirua maletak fakturatzen xahutuko dute bestela”. Ondoan, gizon bat ikusi zuen maleta txiki gurpildun batekin, “Hau hondartzara doa fijo!” Hamar gradu inguru, xirimiria eta tipoa koadrodun bermuda zuri-beltz eta mahuka motzeko kamiseta zuri bat jantzita. “Gutxienez Ibizara… Beach Houseren edozein honentzat… Konjunto elegantea ikusita, Zebra adibidez” Bat-batean, oihuka hasi zen tipoa maleta askatu eta bi besoak altxatuz. Trenbidearen beste aldean bere lagun bat agertu zen eta hark ere tontoarena egiten erantzun zion. Bazirudien oporretarako arropa batera erosi zutela “Hoik dittuk piurak…“. Trenbidearen igarobidean barrena murgildu eta iristean besarkada gozo bat eman zioten elkarri “Nik uste hauek lagunak baino gehiago direla…“ .Ipoda itzali eta Islandiako esperientzian zehar produktiboen suertatuko zitzaion liburua atera zuen Quechua txikitik; Español – Inglés, Inglés – Español Collins Hiztegia.
Inorri onartu ez bazion ere, beldur apur bat sortzen zion bere ingeles maila penagarriak aurretik zuen bidaiari zegokionean. Komunikaziorako erraztasuna zuen Txominek txikitatik baina horrekin bakarrik ezin daiteke miraririk egin. Txominen ingelesa eskolan ikasitako gutxira eta kantuen izenburuetara mugatzen zen eta horrekin soilik, oso zaila izan behar zuen behar den bezala komunikatzea. Sekula ez zuen ikasketekin arazorik izan baina ingelesa eta matematikak bere kryptonita izan ziren beti. Haurtzaroan higuina sentitu zuen bi ikasgai hauengatik eta ez zuen sekula ezer egin hori aldatzeko, “Erroak kalkulatzeko kalkulagailuak eta ingelesez komunikatzeko… Google Translator!” esaten zuen beti.
Hiztegi nahiko ona zuen baina ez zen gai esaldiak eratzeko. Bere azken ingeles irakasleak esan zion bezala, “adreilu mordo bat dituzu baina zimenduak falta zaizkizu”. Gauzak horrela, westernetako indioen moduan hitz egiten zuen eta segurtasun gehiago izateko, beti orainaldian. Hori bai, ez pentsa ingelesa hitz egiteak lotsa ematen zionik. Ezta gutxiago ere! “Ez dago ezer garrantzitsurik rock kantu batean esan ez denik!”
Hiztegian reserva nola esaten zen begiratzen ari zen bitartean Eneritzi oporretan Islandiara bakarrik joan behar zuela esan zion egunaz oroitu zen:
-Eta nola demontre komunikatu behar zara?
-Ez dakit ba, moldatuko naiz… – erantzun zion Txominek barre algaren artean.
Eneritzek zulo txiki batetik gustura ikusiko lukeela aitortu zion Txomini barrezka. Berak ordea, zulo txiki batekin, ez luke sekula nahikoa izango Eneritz ikusteko…
Eneritz burutik kendu nahian hiztegi txikitik begirada altxatu eta bere inguruan jendea mugitzen ari zela konturatu zen. Bartzelonara eramango zuen trena iristen ari zen.
Orain arte, horrela doa Finlandia.
Finlandia (1. atala) – 1.3
Inbentarioa amaitu eta bi motxilei begira geratu zen zutik ohe ondoan. Bi fardel horiek izan behar ziren bere bidaikide bakarrak aurretik zituen hamabost egunetan. Islandiara bidean zen eta ezin zuen sinetsi. Ezin zuen sinetsi behingoz bere bizitzan bere kabuz zerbait egiten ari zenik.
Ohe ondoko tiradera ireki eta amak hamasei urte zituela institutuarekin Amsterdamera joateko oparitu zion larruzko zorroa hartu zuen. Gerrikoari lotu eta galtzen azpian joaten den horietako bat zen. Bakarrik ekin behar zion bidaiari eta badaezpada ere dirua eta dokumentazioa bi leku ezberdinetan gorde nahi zituen “Bazpadaere…”. NANa diru-zorroan eta pasaportea eta ehun euro ezkutukoan.
Zorroa bere lekuan sartu, Suncamp handia bizkarrera bota eta Quechua txikia ohetik altxatzen ari zenean aita atetik sartzen entzun zuen. Berak eraman behar zuen Zumarragako geltokira autoan.
Une hartan, etxekoei Islandiara joateko erabakia azaldu zien eguna etorri zitzaion burura. Negar ederrak bota zituen amak. Hala ere, hori ez da arduratzekoa Lisa Simpsonen lagun saxofonista hil zenean ere negar egin baitzuen… Iluntze batean esan zien, afaltzen hasi aurretik. Etxeko laurak zeuden mahaiaren inguruan eserita eta ahots astunez jakinarazi zien berria erabaki garrantzitsuak komunikatzen diren bezala prentsaurreko baten moduan ia-ia. Aita haserretu egin zen eta anaia barrez lehertzen hasi – Joder! Seriotasun horrekin armariotik atera behar hintzela pentsatzen nian – momentu hartan isilik egoteko keinua egin zion modu txarrez Txominek anaia txikiari baina gerora, eta sekula onartu ez bazion ere, asko eskertu zion berria halako arintasunarekin hartzea. Aitak ez zuen ezer ulertzen – ¿Sólo? ¿A Islandia? ¿Para qué? – eta amak bere esaldi antologiko haietako bat bota zion malko artean: “Soldaduska falta zaik! Lehen mutilak soldaduskara joaten zituan gizon egitera, orain beste zerbait falta zaizue!”. Barrez hasi ziren orduan bai Txomin eta baita anaia Martin ere. Islandiara eramango zituen motxilei begira zegoen une hartan ordea, amak uste zuena baina arrazoi gehiago izango ote zuen galdetu zion bere buruari.
-Bueno, Txomin. ¿Preparado?
-Si aita. Vamos.
Etxekoak bina musuz agurtu eta amari herriz mugitzen zen bakoitzean deituko zuela hitz eman zion. Negar malkoka agurtu zuen amak anaiak barre konplizez begiratzen zion bitartean –Disfrutatu! – esan zion. Ez zen hitz askokoa Martin baina gutxitan esaten zituen alferrik. Oso ezberdinak ziren biak baina hala ere, oso ondo moldatzen ziren.
Motxilak autoan sartu eta Zumarraga aldera abiatu ziren aita eta biak. Ez zuten hitz askorik egin bidean eta Txominek jakin bazekien arduratuta zegoela bere semeak burutu behar zuen periploarekin. Egia esan, bera ere arduratuta zegoen aurretik zuen abenturarekin eta lehen aldiz atzerrira bakarrik joateak beldur apur bat ere ematen zion. Ez zen ordea hori barruan zuen gauza bakarra. Hankako hatz puntetatik buruko azken ilera arte zeharkatzen zuen zirrara bat sentitzen zuen eta horrek, beldur guztiak desagertarazten zituen. Gainera, mundu osoko kriminalitate tasa baxuenetakoa zuen herrialde batera bidean zen, “Mesedez!”
Zumarragako geltoki kanpoan dagoen aparkaleku zabalean autoa utzi eta motxilak maletategitik atera zituzten. Aitak Suncamp handiari lotuta zegoen zakuan jarri zuen arreta eta apurtutako gakoa heldu zuen Txomini begira – Sí, se me ha roto – erantzun zion garrantzia kendu nahian. Aitak amore ematen duenaren begirada batekin erantzun zion. “Si se te ha roto hasta esto ¿qué coño vas a hacer solo en Islandia?” edo halako zerbait pentsatzen arituko zela pentsatu zuen Txominek. Kontuz ibiltzeko esan zion aitak, noizean behin deitzeko, eta mezu elektronikoren bat ere bidaltzeko, egunero begiratuko zuela posta. Baietz erantzun zion guztiari Txominek eta bi musu eman ondoren, bi fardelak gainean zituela urruntzen hasi zen – Ondo pasa! – bota zion aitak eta Txominek irribarre batekin erantzun zion bere bidean etenaldi bat eginez. Gutxitan hitz egiten zion euskaraz aitak eta guztiak oroitzen zituen Txominek. Gutxi izan zirelako agian, edo une garrantzitsuetan esanak izan zirelako ziurrenik. Mark Knopflerren Sailing to Philadelphia kantua etorri zitzaion burura. Ez zekien zergatik baina kantu hark bere aita gogoratzen zion beti, eta alderantziz. “Hori da bere doinua”.
Orain arte, horrela doa Finlandia.
Finlandia (1. atala) – 1.1
HITZAURREA
Ehundaka istorio idazten hasia zen, hasia besterik ez. Ehundaka bizipen imaginatua, imaginatua besterik ez. Zerbait handia idatzi nahi zuen, zerbait handia bizitzeko gai ez zelako. Mundua aldatuko zuen zerbait idatzi nahi zuen, inguruan zuen mundua ulertzeko gai ez zelako. Sakatzean, bere bizitza kolpez baretu eta zentzuz jantziko zuen botoiaren bila zebilen.
Forma eman nahi zion eta batzuetan, izena izatera ere iritsi zen. Orriak eta egunak pasa ahala ordea, zentzua galtzen zuen. Zerbait kontatu nahi zuen eta bazekien zer baina, oso zaila egiten zitzaion hitzekin azaltzea. Batzuetan, guztiak zentzua hartu zuela iruditzen zitzaionean, behatz artetik ihes egiten zion.
Hasiera, disko gogorreko karpeta galdu batean gordea zuen baina, bukaera falta zitzaion. Burugogorra zen eta erabakia hartua zuen. Ez zuen ezer idatziko bukaera jakin arte, amaierara iritsi eta bere begiekin botoi madarikatu hura ikusi arte. Ezin da ezer kontatu nora doan ez badakizu…
Ez zen konturatzen ordea, bere buruari “nora” galdetzen zion bitartean, erantzuna beste galdera bat besterik ez zela: “zer”. Askotan, galderak, erantzunak baino bidaiakide aberasgarriagoak izan ohi direla.
Hori bai, bidaiatzeko, abiatu egin behar da lehendabizi.
Orain arte, horrela doa Finlandia
Hemen da The Indezents berria!
Hilabeteetan zehar paliza ematen aritu ostean, hemen da behingoz The Indezents berria! Gogo zein ilusio asko jarri dut proiektu berri honetan baina bada beste zerbait, abentura berri honek duena eta orain arte oso ohikoa ez zena blog honetan, lana hain zuzen ere. Dimentsio berri bat deskubritzearen moduko zerbait izan da niretzat.
Eta zertarako behar du artaburu honek blog berri bat berdina egiten jarraitzeko? Ba hori da kontua, The Indezents berri honek bi hanka gehiago dituela eta eman didaten lanarekin (batek gehienbat), euskarri berri zein erabilgarriago baten behar zutela iruditu zaidala.
Hilabeteak daramatzat bai paliza ematen eta ez dut sekula oso garbi utzi zertan ari nintzen… Ba bada garaia ahots ozenez esan eta errealitate bilakatzeko. The Indezents honek betikoa izaten jarraituko du bai baina ohiko postez gain, bi proiektu berri barneratuko ditu.
Lehena, Rural Postmodern Videos da eta sasi-produktora bat besterik ez da. Asapldi utzi nuen bideogintza eta faltan botatzen nuen. Bideoklip Rural Postmodernoak egitera dedikatuko naiz gehienbat (ez galdetu hori zer den oraindik nik neuk ere ez baitut eta oso argi…). Horretaz gain, burutik pasatako harrikarak eta beste buru batzuetan sortutako enkarguak ere burutuko ditut (webgune zoragarri batentzat eginiko spota izango da lehen lana eta gaur bertan aurkeztuko dute localbierreko lagunek).
Eta bigarrena… Ai bigarrena… Finlandia izena du eta nire bizitzako proiekturik garrantzitsuena dela esango banu, motz geratuko nintzateke. Urteak daramatzat notak hartu eta ideia puta hori nola gauzatu pentsatzen eta azkenean iritsi da eguna. Finlandia, nobela online bat da (bai, burua joan zait) eta nobela online bat da “nobela” soilik esango banu, izena handiegi geratuko litzaiokeelako (nire bizitzako proiekturik garrantzitsuena dela esan dizuet baina horrek ez du esan nahi ona denik…).
Asteartero zatitxo bat argitaratuko dut eta zuek fideltasunez jarraitzea espero dut nahiz eta badakidan hori nire esku dagoela zuen esku baino gehiago. Ez dizuet gehiegi aurreratu nahi baina esango dizuet filma indie bat dela paperean harrapatuta. Beste gauza batzuen artean, heldua egiteaz hitz egiten duela eta fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten direla betetzen dituen orrietan zehar (dagoeneko nik neuk ere ez dakit muga hori non dagoen…).
Ba hori guztia da The Indezents berria eta hori bakarrik aldi berean. Datorren asteartean Finlandiaren azala eta hitzaurrea irakurri ahal izango dituzue eta datorrenean hasiko da festa. Gonbidatuta zaudete bidaia honetan parte hartzera!
Ez nuke nahi post hau amaitu proiektu berri honetan ezinbestekoak izan diren bi pertsonei eskerrak eman gabe. Alde batetik, Martak blogarekin lagundu dit eta nire eskaera surrealista guztiak irribarre batekin jasan ditu (baduzu pazientzia gero…). Bestetik, Imanolek bere artea oparitu dit eta blogaren buruan duzuen logo eder hori prestatu du. Mila esker bioi! Hoberenak zarete! Orain niri suertatzen zait lanean hastea.
Zazpi urte bete berri eta hau hasi besterik ez da egin! Keep on rockin!
- ← Aurrekoa
- 1
- …
- 5
- 6
- 7
- Hurrengoa →
The Indezents 
